Đan MạchChiếc máy khử rung tim cấy ghép trên cơ thể giúp cầu thủ Christian Eriksen kiểm soát nhịp tim, giảm thiểu rủi ro khi trở lại sân cỏ.
Ba năm sau vụ tại Euro 2020 ngay trên sân nhà, cầu thủ Christian Eriksen trở lại và ghi bàn đầu tiên cho Đan Mạch tại mùa giải 2024. Truyền thông quốc tế đánh giá đây là "khoảnh khắc cảm động bậc nhất tại Euro".
1.100 ngày trước đó, Eriksen đổ gục xuống sân trong trận gặp Phần Lan trên sân Parken tại Copenhagen. Thủ quân Simon Kjaer nhanh chóng cho Eriksen, còn các đồng đội đặt anh vào tư thế thuận tiện nhất để phục hồi, trước khi các bác sĩ xuất hiện.
Eriksen nằm 13 phút trên sân, khi các đồng đội khoác vai nhau đứng vây quanh để đảm bảo sự riêng tư. Anh bị coi là "đã chết" trong 5 phút kể từ khi gục xuống. "Chúng tôi giúp Eriksen lấy lại sự sống sau một lần dùng máy khử rung tim", bác sĩ của tuyển Đan Mạch Morten Boesen kể lại ngay sau sự viện. "Tôi cũng không dám chắc cậu ấy đã cận kề cái chết đến mức nào".
Vào thời điểm ngã quỵ, anh đã được hô hấp nhân tạo và sử dụng máy khử rung tim ngoài tự động (AED), giúp tim đập trở lại và bơm máu bình thường. Khi ấy, người ta cho rằng sự nghiệp bóng đá chuyên nghiệp của anh có thể kết thúc. Tuy nhiên, sau phẫu thuật lắp máy khử rung tim cấy ghép (ICD), anh có thể trở lại ngoạn mục. Đây là một loại máy tạo nhịp tim nhằm ngăn ngừa tình trạng ngưng tim gây tử vong. Cơ chế hoạt động của máy là tạo cú sốc giúp khôi phục nhịp tim bình thường. Chân sút 30 tuổi là một trong những cầu thủ hàng đầu đầu tiên sử dụng ICD.
Thiết bị có kích thước bằng nửa chiếc điện thoại di động, với những sợi dây mảnh dẫn đến khu vực xung quanh tim. Có hai loại ICD chính. Một loại đặt dưới da, thường ở gần nách, hoạt động như một chiếc máy khử rung tim mini.
"Chúng tôi gọi nó là hộp sốc. Nó theo dõi nhịp tim, nếu phát hiện sự bất thường đe dọa tính mạng, nó sẽ tạo cú sốc tim, khiến tim đập trở lại", tiến sĩ Michael Papadakis, chuyên gia về tim mạch tại St. George's, Đại học London, cho biết.
Loại ICD thứ hai thường lắp ở ngay dưới xương đòn, giống với máy điều hòa nhịp tim, cũng có thể tạo xung điện thông thường nếu phát hiện tim đập quá chậm. Pin ICD thường có tuổi thọ từ 6 đến 10 năm, được thay thế bằng cách gây tê cục bộ.
Cho đến năm 2015, các bác sĩ vẫn khuyến nghị người mang máy ICD không nên chơi các bộ môn thể thao nặng hơn golf. Tuy nhiên, nghiên cứu từ Đại học Yale, công bố năm 2017 đã thay đổi quan điểm này. Các chuyên gia theo dõi 440 vận động viên thi đấu khi đeo ICD trong 4 năm, kiểm tra 6 tháng một lần để xem họ có bất cứ biến chứng sức khỏe nào không.
Christian Eriksen ăn mừng khi ghi bàn cho Đan Mạch ngày 16/6. Ảnh: Reuters
Nghiên cứu cho thấy khoảng 10% người tham gia bị sốc điện khi chơi thể thao, sau khi thiết bị phát hiện nhịp tim bất thường. Tuy nhiên, không trường hợp nào ICD bị hỏng, các vận động viên không bị chấn thương hoặc tử vong do biến cố tim liên quan đến thể thao.
"Rủi ro của nó khá thấp. Chúng tôi không nói rằng các vận động viên đeo ICD nên chơi các bộ môn cường độ cao, nhưng dữ liệu cho thấy thiết bị vẫn hoạt động tốt", giáo sư Rachel Lampert, khoa Tim mạch Đại học Yale, người đứng đầu nghiên cứu nhận định.
Năm 2012, Bill Kerr, một vận động viên chạy nghiệp dư đến từ Market Harborough đột ngột bị trụy tim khi đang làm việc và cần lắp ICD. Kể từ đó, người đàn ông 71 tuổi đã hoàn thành thêm 12 giải chạy marathon, với thời gian nhanh nhất là 4 giờ 15 phút, chỉ chậm hơn 20 phút so với trước khi ngưng tim.
"Bác sĩ tư vấn nói rằng chính vóc dáng cân đối đã cứu sống tôi, điều tệ nhất tôi nên làm là ngừng vận động. Vì vậy, tôi đã cố gắng hết sức và tin tưởng vào thiết bị này. Sau vài tháng, bạn thậm chí không nhớ rằng mình đang mang nó", ông nói.
Các rủi ro cá nhân liên quan đến ICD phần lớn phụ thuộc vào tổn thương tim trước đó. Tiền vệ Fabrice Muamba của đội tuyển Bolton quyết định giải nghệ theo lời khuyên của bác sĩ sau đợt truy tim. Trong khi đó, những người khác, bao gồm Eriksen tiếp tục với sự nghiệp cầu thủ với sự hỗ trợ của ICD.
Anh từng phải rời câu lạc bộ trước đây là Inter Milan vì Liên đoàn Bóng đá Italy cấm cầu thủ chơi ở cấp độ nghiệp dư và chuyên nghiệp có trang bị các loại máy móc.
Trụy mạch hay trụy tim mạch là tình trạng xảy ra khi hệ thống dẫn điện tim hoạt động bất thường, rối loạn nhịp tim, tim ngừng đột ngột tạm thời trong thời gian ngắn hoặc ngừng đập hẳn. Khi ấy, não bị thiếu oxy và không đủ cung cấp oxy cho các cơ quan của cơ thể, dẫn đến tổn thương não, tăng nguy cơ tử vong.
Thục Linh (Theo BBC)
Xem tiếp...
Ba năm sau vụ tại Euro 2020 ngay trên sân nhà, cầu thủ Christian Eriksen trở lại và ghi bàn đầu tiên cho Đan Mạch tại mùa giải 2024. Truyền thông quốc tế đánh giá đây là "khoảnh khắc cảm động bậc nhất tại Euro".
1.100 ngày trước đó, Eriksen đổ gục xuống sân trong trận gặp Phần Lan trên sân Parken tại Copenhagen. Thủ quân Simon Kjaer nhanh chóng cho Eriksen, còn các đồng đội đặt anh vào tư thế thuận tiện nhất để phục hồi, trước khi các bác sĩ xuất hiện.
Eriksen nằm 13 phút trên sân, khi các đồng đội khoác vai nhau đứng vây quanh để đảm bảo sự riêng tư. Anh bị coi là "đã chết" trong 5 phút kể từ khi gục xuống. "Chúng tôi giúp Eriksen lấy lại sự sống sau một lần dùng máy khử rung tim", bác sĩ của tuyển Đan Mạch Morten Boesen kể lại ngay sau sự viện. "Tôi cũng không dám chắc cậu ấy đã cận kề cái chết đến mức nào".
Vào thời điểm ngã quỵ, anh đã được hô hấp nhân tạo và sử dụng máy khử rung tim ngoài tự động (AED), giúp tim đập trở lại và bơm máu bình thường. Khi ấy, người ta cho rằng sự nghiệp bóng đá chuyên nghiệp của anh có thể kết thúc. Tuy nhiên, sau phẫu thuật lắp máy khử rung tim cấy ghép (ICD), anh có thể trở lại ngoạn mục. Đây là một loại máy tạo nhịp tim nhằm ngăn ngừa tình trạng ngưng tim gây tử vong. Cơ chế hoạt động của máy là tạo cú sốc giúp khôi phục nhịp tim bình thường. Chân sút 30 tuổi là một trong những cầu thủ hàng đầu đầu tiên sử dụng ICD.
Thiết bị có kích thước bằng nửa chiếc điện thoại di động, với những sợi dây mảnh dẫn đến khu vực xung quanh tim. Có hai loại ICD chính. Một loại đặt dưới da, thường ở gần nách, hoạt động như một chiếc máy khử rung tim mini.
"Chúng tôi gọi nó là hộp sốc. Nó theo dõi nhịp tim, nếu phát hiện sự bất thường đe dọa tính mạng, nó sẽ tạo cú sốc tim, khiến tim đập trở lại", tiến sĩ Michael Papadakis, chuyên gia về tim mạch tại St. George's, Đại học London, cho biết.
Loại ICD thứ hai thường lắp ở ngay dưới xương đòn, giống với máy điều hòa nhịp tim, cũng có thể tạo xung điện thông thường nếu phát hiện tim đập quá chậm. Pin ICD thường có tuổi thọ từ 6 đến 10 năm, được thay thế bằng cách gây tê cục bộ.
Cho đến năm 2015, các bác sĩ vẫn khuyến nghị người mang máy ICD không nên chơi các bộ môn thể thao nặng hơn golf. Tuy nhiên, nghiên cứu từ Đại học Yale, công bố năm 2017 đã thay đổi quan điểm này. Các chuyên gia theo dõi 440 vận động viên thi đấu khi đeo ICD trong 4 năm, kiểm tra 6 tháng một lần để xem họ có bất cứ biến chứng sức khỏe nào không.
Christian Eriksen ăn mừng khi ghi bàn cho Đan Mạch ngày 16/6. Ảnh: Reuters
Nghiên cứu cho thấy khoảng 10% người tham gia bị sốc điện khi chơi thể thao, sau khi thiết bị phát hiện nhịp tim bất thường. Tuy nhiên, không trường hợp nào ICD bị hỏng, các vận động viên không bị chấn thương hoặc tử vong do biến cố tim liên quan đến thể thao.
"Rủi ro của nó khá thấp. Chúng tôi không nói rằng các vận động viên đeo ICD nên chơi các bộ môn cường độ cao, nhưng dữ liệu cho thấy thiết bị vẫn hoạt động tốt", giáo sư Rachel Lampert, khoa Tim mạch Đại học Yale, người đứng đầu nghiên cứu nhận định.
Năm 2012, Bill Kerr, một vận động viên chạy nghiệp dư đến từ Market Harborough đột ngột bị trụy tim khi đang làm việc và cần lắp ICD. Kể từ đó, người đàn ông 71 tuổi đã hoàn thành thêm 12 giải chạy marathon, với thời gian nhanh nhất là 4 giờ 15 phút, chỉ chậm hơn 20 phút so với trước khi ngưng tim.
"Bác sĩ tư vấn nói rằng chính vóc dáng cân đối đã cứu sống tôi, điều tệ nhất tôi nên làm là ngừng vận động. Vì vậy, tôi đã cố gắng hết sức và tin tưởng vào thiết bị này. Sau vài tháng, bạn thậm chí không nhớ rằng mình đang mang nó", ông nói.
Các rủi ro cá nhân liên quan đến ICD phần lớn phụ thuộc vào tổn thương tim trước đó. Tiền vệ Fabrice Muamba của đội tuyển Bolton quyết định giải nghệ theo lời khuyên của bác sĩ sau đợt truy tim. Trong khi đó, những người khác, bao gồm Eriksen tiếp tục với sự nghiệp cầu thủ với sự hỗ trợ của ICD.
Anh từng phải rời câu lạc bộ trước đây là Inter Milan vì Liên đoàn Bóng đá Italy cấm cầu thủ chơi ở cấp độ nghiệp dư và chuyên nghiệp có trang bị các loại máy móc.
Trụy mạch hay trụy tim mạch là tình trạng xảy ra khi hệ thống dẫn điện tim hoạt động bất thường, rối loạn nhịp tim, tim ngừng đột ngột tạm thời trong thời gian ngắn hoặc ngừng đập hẳn. Khi ấy, não bị thiếu oxy và không đủ cung cấp oxy cho các cơ quan của cơ thể, dẫn đến tổn thương não, tăng nguy cơ tử vong.
Thục Linh (Theo BBC)
Xem tiếp...
