Sau khi Hội đồng giáo sư (GS) nhà nước công bố danh sách 695 ứng viên được hội đồng GS cơ sở đề nghị xét công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh GS, PGS năm 2023, giới khoa học tố nhiều ứng viên có biểu hiện khai gian dối thông tin về bài báo quốc tế.
Giới khoa học đã "tố" nhiều bài báo đăng trên tạp chí quốc tế là tạp chỉ dỏm - Tranh minh họa
Đồng thời nhiều bài báo khoa học của các ứng viên được cho là mua, bị các tạp chí quốc tế gỡ.
Trả tiền đăng bài trên tạp chí dỏm
Mới đây, giới khoa học đã chỉ ra hàng loạt minh chứng để khẳng định Res Militaris là một tạp chí dỏm và thực tế tạp chí này đã ra khỏi hệ thống Scopus từ năm 2022, do hoạt động xuất bản bất thường.Tuy nhiên, hiện có ít nhất sáu ứng viên sử dụng các bài báo trên tạp chí này đăng ký hồ sơ xét công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh PGS năm nay ở các ngành văn học, kinh tế, chính trị học, triết học.
Theo TS Dương Tú - Đại học Purdue (Mỹ), Res Militaris (lĩnh vực quân sự) tại địa chỉ https://resmilitaris.net, hoạt động như một tạp chí săn mồi, hiện không có ban biên tập. Mỗi số gần đây của tạp chí này đăng hàng trăm bài thuộc nhiều chủ đề từ COVID-19, tâm lý học, văn học, tư pháp, quản trị, trí tuệ nhân tạo...
Các bài báo không có những thông tin cơ bản như: ngày nhận bản thảo, ngày chỉnh sửa, ngày công bố.
"Số bài báo trên tạp chí này được chỉ mục trong cơ sở dữ liệu Scopus tăng phi mã từ hơn 10 bài trong các năm 2019-2021 lên 751 bài vào năm 2022. Đây là một trong những lý do thường gặp nhất khiến một tạp chí bị loại khỏi các danh mục như Scopus hay ISI.
Theo thông tin đăng ký mã ISSN, tạp chí này có nguồn gốc từ Pháp. Tuy nhiên, địa chỉ thu phí đăng bài (650 USD/bài) lại ở Selangor, Malaysia. Báo chí Ấn Độ cũng từng cảnh báo về việc Res Militaris là nơi đăng nhiều bài báo trước đó đã được rao bán trên Facebook. Hiện tại, tạp chí này nằm dưới sự kiểm soát của Versemark Publishers Ltd - công ty mới thành lập ngày 5-7-2023.
Công ty này chỉ có một người duy nhất, giữ vai trò giám đốc, tên là Muhammad Talal Ahmad (26 tuổi), quốc tịch Pakistan. Như vậy tạp chí này đã nhiều lần đổi chủ (do mua đi bán lại hay do tên miền trang web bị cướp đoạt), hoặc có thể chỉ là phiên bản giả mạo của tạp chí gốc", ông Tú cho biết.
Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông N.M.T. (ứng viên phó giáo sư ngành triết học) cho biết lúc gửi bài cho Res Militaris, ông kiểm tra thì thấy đây là tạp chí uy tín do có trong Scopus.
"Thấy tạp chí này có đăng bài lĩnh vực khoa học xã hội nên tôi gửi bài của mình. Bài này tôi gửi cho tạp chí này năm 2021 và được đăng năm 2022. Trước đây tôi giao dịch trực tiếp với tổng biên tập tạp chí và có trả phí nhưng không nhớ là bao nhiêu vì lâu rồi", ông T. nói.
Theo GS.TS Nguyễn Ngọc Châu (Viện hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam), các bài công bố trên tạp chí đã ra khỏi hệ thống Scopus (tại thời điểm nộp hồ sơ) thì không được tính.
