Mỹ nghi ngờ Ankara đang vi phạm lệnh trừng phạt Nga trên diện rộng. Mỹ và NATO không muốn chấp nhận điều đó.
Michael Maier
28.11.2023 | 02:21 sáng
Không có thỏa thuận nào trong NATO về việc Thụy Điển gia nhập: Tổng thư ký Jens Stoltenberg hôm thứ Hai đã kêu gọi Thổ Nhĩ Kỳ và Hungary đẩy nhanh quá trình gia nhập. Ông Stoltenberg cho biết Thụy Điển đã hoàn thành tất cả các nghĩa vụ cần thiết và giờ đây việc phê chuẩn các văn kiện gia nhập cuối cùng thuộc về Thổ Nhĩ Kỳ.
Nguồn gốc của cuộc xung đột này bắt nguồn từ hội nghị thượng đỉnh NATO ở Vilnius vào tháng 7, tại đó Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đã chấp thuận việc Thụy Điển gia nhập. Đổi lại, Thụy Điển hứa sẽ đẩy mạnh cuộc chiến chống khủng bố. Bất chấp những thỏa thuận này, đạo luật gia nhập của Thụy Điển đã được đưa ra quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ kể từ tháng 10 mà không có bất kỳ tiến triển cụ thể nào. Người Thụy Điển đã nộp đơn xin gia nhập NATO vào tháng 5 năm trước, song song với nước láng giềng Phần Lan. Phần Lan bây giờ được bao gồm. Thổ Nhĩ Kỳ cho rằng Thụy Điển chậm thực hiện nghĩa vụ với Thổ Nhĩ Kỳ. Điều này đặc biệt liên quan đến cách chính quyền Thụy Điển đối phó với các thành viên bị cáo buộc của Đảng Công nhân người Kurd (PKK) bị cấm.
Trong khi đó, Mỹ đang gia tăng áp lực lên Thổ Nhĩ Kỳ liên quan đến lệnh trừng phạt Nga. Theo Financial Times (FT), Thổ Nhĩ Kỳ đã chứng kiến sự gia tăng đáng kể trong xuất khẩu sang Nga trong năm nay những mặt hàng được coi là quan trọng đối với ngành công nghiệp quốc phòng Nga. Theo FT, chính phủ Mỹ và các đồng minh lo ngại Thổ Nhĩ Kỳ có thể đóng vai trò trung gian cho những hàng hóa nhạy cảm từ các nhà sản xuất phương Tây - tức là các linh kiện phương Tây sẽ tạo điều kiện cho quân đội Nga tiến hành chiến tranh chống Ukraine.
Theo một quan chức châu Âu giấu tên, Thổ Nhĩ Kỳ, hợp tác với Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, thường được sử dụng làm điểm dừng chân cho các công ty Nga. Bằng cách này, các công ty bỏ qua các tuyến nhập khẩu nhất định để tránh bị kiểm soát. Dữ liệu chính thức của Thổ Nhĩ Kỳ cho thấy sự gia tăng đáng chú ý trong các báo cáo xuất khẩu hàng hóa được ưu tiên cao sang các quốc gia thuộc Liên Xô cũ như Azerbaijan, Georgia, Kazakhstan, Kyrgyzstan và Uzbekistan. Tuy nhiên, theo FT, cơ quan thống kê tại các nước này không ghi nhận mức tăng nhập khẩu tương ứng. FT dẫn lời các nhà phân tích cho biết điều này cho thấy các mặt hàng mà Thổ Nhĩ Kỳ khai báo là dành cho các quốc gia khác có thể đã được vận chuyển trực tiếp đến Nga. Ví dụ, tờ báo trích dẫn Kazakhstan, nơi báo cáo nhập khẩu ưu đãi hàng hóa từ Thổ Nhĩ Kỳ trị giá 6,1 triệu USD cho đến tháng 9, trong khi dữ liệu của Thổ Nhĩ Kỳ cho thấy xuất khẩu những hàng hóa này sang Kazakhstan ở mức 66 triệu USD trong cùng kỳ.
Việc buôn bán và nhập khẩu ngày càng nhiều các vật liệu dân sự quan trọng mà quân đội Nga thu được thông qua Thổ Nhĩ Kỳ được cho là không chỉ làm suy yếu các nỗ lực của Mỹ và châu Âu nhằm hạn chế khả năng quân sự của Nga. Theo FT, họ “cũng làm gia tăng căng thẳng giữa Ankara và các đối tác NATO”.
Trong một dấu hiệu cho thấy Hoa Kỳ muốn hạn chế thương mại với Nga, Brian Nelson, Thứ trưởng Bộ Tài chính Hoa Kỳ về khủng bố và tình báo tài chính, sẽ đến thăm Istanbul và Ankara trong tuần này. Mục đích chuyến đi của ông là thảo luận và điều tra “những nỗ lực ngăn chặn” các hoạt động thương mại và tài chính có thể mang lại lợi ích cho Nga. Không rõ liệu sẽ có các biện pháp trừng phạt đối với quốc gia đối tác NATO hay không. Đây là chuyến đi thứ hai của Nelson tới Thổ Nhĩ Kỳ trong năm nay. Nó xuất hiện bởi vì, theo FT, hiện đã xuất hiện bằng chứng cho thấy hàng hóa dùng cho mục đích quân sự và dân sự đã được chuyển trực tiếp đến Nga. FT đã xác định được dữ liệu liên quan.
Trong 9 tháng đầu năm 2023, Thổ Nhĩ Kỳ báo cáo đã xuất khẩu 45 mặt hàng trị giá 158 triệu USD sang Nga và 5 nước thuộc Liên Xô cũ. Chính phủ Mỹ rõ ràng nghi ngờ các quốc gia này đóng vai trò trung gian cho Moscow. Hàng hóa, bao gồm các mặt hàng như vi mạch, thiết bị liên lạc và các bộ phận như ống ngắm súng trường, phải chịu sự kiểm soát xuất khẩu của Hoa Kỳ, EU, Nhật Bản và Anh. Những biện pháp kiểm soát này có thể bị phá vỡ bởi các công ty thiết lập các cơ cấu trung gian phức tạp.
Vào thứ Ba, các bộ trưởng ngoại giao NATO sẽ đến Brussels để tham dự cuộc họp kéo dài hai ngày.
Michael Maier
28.11.2023 | 02:21 sáng
Không có thỏa thuận nào trong NATO về việc Thụy Điển gia nhập: Tổng thư ký Jens Stoltenberg hôm thứ Hai đã kêu gọi Thổ Nhĩ Kỳ và Hungary đẩy nhanh quá trình gia nhập. Ông Stoltenberg cho biết Thụy Điển đã hoàn thành tất cả các nghĩa vụ cần thiết và giờ đây việc phê chuẩn các văn kiện gia nhập cuối cùng thuộc về Thổ Nhĩ Kỳ.
Nguồn gốc của cuộc xung đột này bắt nguồn từ hội nghị thượng đỉnh NATO ở Vilnius vào tháng 7, tại đó Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đã chấp thuận việc Thụy Điển gia nhập. Đổi lại, Thụy Điển hứa sẽ đẩy mạnh cuộc chiến chống khủng bố. Bất chấp những thỏa thuận này, đạo luật gia nhập của Thụy Điển đã được đưa ra quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ kể từ tháng 10 mà không có bất kỳ tiến triển cụ thể nào. Người Thụy Điển đã nộp đơn xin gia nhập NATO vào tháng 5 năm trước, song song với nước láng giềng Phần Lan. Phần Lan bây giờ được bao gồm. Thổ Nhĩ Kỳ cho rằng Thụy Điển chậm thực hiện nghĩa vụ với Thổ Nhĩ Kỳ. Điều này đặc biệt liên quan đến cách chính quyền Thụy Điển đối phó với các thành viên bị cáo buộc của Đảng Công nhân người Kurd (PKK) bị cấm.
Trong khi đó, Mỹ đang gia tăng áp lực lên Thổ Nhĩ Kỳ liên quan đến lệnh trừng phạt Nga. Theo Financial Times (FT), Thổ Nhĩ Kỳ đã chứng kiến sự gia tăng đáng kể trong xuất khẩu sang Nga trong năm nay những mặt hàng được coi là quan trọng đối với ngành công nghiệp quốc phòng Nga. Theo FT, chính phủ Mỹ và các đồng minh lo ngại Thổ Nhĩ Kỳ có thể đóng vai trò trung gian cho những hàng hóa nhạy cảm từ các nhà sản xuất phương Tây - tức là các linh kiện phương Tây sẽ tạo điều kiện cho quân đội Nga tiến hành chiến tranh chống Ukraine.
Theo một quan chức châu Âu giấu tên, Thổ Nhĩ Kỳ, hợp tác với Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, thường được sử dụng làm điểm dừng chân cho các công ty Nga. Bằng cách này, các công ty bỏ qua các tuyến nhập khẩu nhất định để tránh bị kiểm soát. Dữ liệu chính thức của Thổ Nhĩ Kỳ cho thấy sự gia tăng đáng chú ý trong các báo cáo xuất khẩu hàng hóa được ưu tiên cao sang các quốc gia thuộc Liên Xô cũ như Azerbaijan, Georgia, Kazakhstan, Kyrgyzstan và Uzbekistan. Tuy nhiên, theo FT, cơ quan thống kê tại các nước này không ghi nhận mức tăng nhập khẩu tương ứng. FT dẫn lời các nhà phân tích cho biết điều này cho thấy các mặt hàng mà Thổ Nhĩ Kỳ khai báo là dành cho các quốc gia khác có thể đã được vận chuyển trực tiếp đến Nga. Ví dụ, tờ báo trích dẫn Kazakhstan, nơi báo cáo nhập khẩu ưu đãi hàng hóa từ Thổ Nhĩ Kỳ trị giá 6,1 triệu USD cho đến tháng 9, trong khi dữ liệu của Thổ Nhĩ Kỳ cho thấy xuất khẩu những hàng hóa này sang Kazakhstan ở mức 66 triệu USD trong cùng kỳ.
Việc buôn bán và nhập khẩu ngày càng nhiều các vật liệu dân sự quan trọng mà quân đội Nga thu được thông qua Thổ Nhĩ Kỳ được cho là không chỉ làm suy yếu các nỗ lực của Mỹ và châu Âu nhằm hạn chế khả năng quân sự của Nga. Theo FT, họ “cũng làm gia tăng căng thẳng giữa Ankara và các đối tác NATO”.
Trong một dấu hiệu cho thấy Hoa Kỳ muốn hạn chế thương mại với Nga, Brian Nelson, Thứ trưởng Bộ Tài chính Hoa Kỳ về khủng bố và tình báo tài chính, sẽ đến thăm Istanbul và Ankara trong tuần này. Mục đích chuyến đi của ông là thảo luận và điều tra “những nỗ lực ngăn chặn” các hoạt động thương mại và tài chính có thể mang lại lợi ích cho Nga. Không rõ liệu sẽ có các biện pháp trừng phạt đối với quốc gia đối tác NATO hay không. Đây là chuyến đi thứ hai của Nelson tới Thổ Nhĩ Kỳ trong năm nay. Nó xuất hiện bởi vì, theo FT, hiện đã xuất hiện bằng chứng cho thấy hàng hóa dùng cho mục đích quân sự và dân sự đã được chuyển trực tiếp đến Nga. FT đã xác định được dữ liệu liên quan.
Trong 9 tháng đầu năm 2023, Thổ Nhĩ Kỳ báo cáo đã xuất khẩu 45 mặt hàng trị giá 158 triệu USD sang Nga và 5 nước thuộc Liên Xô cũ. Chính phủ Mỹ rõ ràng nghi ngờ các quốc gia này đóng vai trò trung gian cho Moscow. Hàng hóa, bao gồm các mặt hàng như vi mạch, thiết bị liên lạc và các bộ phận như ống ngắm súng trường, phải chịu sự kiểm soát xuất khẩu của Hoa Kỳ, EU, Nhật Bản và Anh. Những biện pháp kiểm soát này có thể bị phá vỡ bởi các công ty thiết lập các cơ cấu trung gian phức tạp.
Vào thứ Ba, các bộ trưởng ngoại giao NATO sẽ đến Brussels để tham dự cuộc họp kéo dài hai ngày.
