- Bài viết
- 1,080
- Xu
- 33,818
MỘT GÓC NHÌN KHÁC VỀ SATAN/LUCIFER/CON RẮN - KẺ THÙ CỦA NHÂN LOẠI HAY NGƯỜI SOI SÁNG?
Theo truyền thống Cơ Đốc giáo, Adam và Eve được Thiên Chúa Gia-ve (thường dịch là Adonai hoặc Jehovah) tạo dựng nên rồi đặt họ trong một khu vườn và dặn họ có thể ăn bất cứ trái cây hoa quả nào trừ trái “biết điều thiện ác”. Rồi con rắn xuất hiện trong vườn, được cho là cám dỗ Eve ăn trái cấm đó. Eve sau đó đến bên Adam và đưa cho ông cùng ăn. Gia-ve biết chuyện xảy ra và đuổi Adam Eve khỏi vườn địa đàng đồng thời cũng rủa sả con rắn và coi nó là kẻ thù số một. Vì vậy con rắn ấy luôn được gọi là Satan hoặc Lucifer. Tuy nhiên, thực ra kinh thánh không hề đề cập đến con rắn với cái nhãn mác như vậy
Danh tính của con rắn với tư cách là Satan hay Lucifer xuất phát từ thần học Cơ Đốc nói rằng Satan từng là một thiên thần tên Lucifer đã phản loạn với Chúa Gia-ve và rồi bị đuổi khỏi thiên đàng trở thành Satan. Thần học này thường bắt đầu với đoạn Isaiah 14:12-14: “Hỡi Lu-xi-phe, con của bình minh kia, Ngươi đã bị sa xuống đất rồi sao? Hỡi kẻ chế ngự các nước, ngươi đã bị hạ xuống rồi sao? Này, ngươi đã tự nhủ, “Ta sẽ lên trời; Ta sẽ nhấc ngai ta lên trên các vì sao của Ðức Chúa Trời; Ta sẽ ngự trị trên Núi Hội Họp, nơi thượng đỉnh của miền cực bắc. Ta sẽ lên trên các tầng mây;Ta sẽ làm cho chính ta trở thành một đấng tối thượng.”
Rồi cũng được củng cố từ một đoạn trong Tân ước, Luke 10:18: “Ngài nói với họ, “Ta đã thấy Sa-tan từ trời sa xuống như một lằn chớp.”
Rồi cuối cùng, tới đoạn này, họ xếp Lucifer, Satan và con rắn làm một, Khải Huyền 12:9: “Con Rồng lớn đã bị ném xuống, đó là Con Rắn thời xưa, có tên là Ác Quỷ và Sa-tan, kẻ lừa dối dân cư trên khắp thế gian; nó bị ném xuống đất, và các quỷ sứ của nó cũng bị ném xuống chung với nó.”
Mặc dù có vẻ hợp lý để giữ vững thần học đó khi mà chọn ra và để riêng những đoạn đó một mình. Nhưng khi bạn đi tiếp và nghiên cứu các đoạn này theo ngữ cảnh gốc của nó thì sẽ thấy thần học ấy có sai sót. Điều tiên quyết cần phải hiểu là các đoạn này đều ra từ 3 sách riêng biệt của kinh thánh, một cái từ Cựu ước và 2 cái kia từ Tân ước. Nghĩa là chúng đều được viết ở những thời điểm lịch sử khác nhau bởi nhiều tác giả khác nhau mà họ còn chả bao giờ gặp nhau và lại có thế giới quan lịch sử khác nhau. Ví dụ, đoạn trong Isaiah được tìm thấy trong Cựu ước là văn bản của người Do Thái. Nếu bạn nhìn vào thần học Do Thái để hiểu nghĩa của đoạn đó thì sẽ thấy rằng theo truyền thống của họ thì đoạn ấy không hề nói đến Satan hay một thiên thần sa ngã nào, nhưng đúng hơn là nói tới một con người, một vị vua Babylon vô danh. Sẽ rõ hơn khi bạn đọc tiếp đoạn sau: “Nhưng ngươi sẽ bị ném xuống âm phủ, Xuống tận đáy của vực sâu. Những ai thấy ngươi đều sẽ trố mắt nhìn kỹ và tự hỏi, “Ðây có phải là kẻ đã từng làm rúng động cả thế giới, Khiến các vương quốc phải run sợ, Kẻ đã từng biến thế giới thành sa mạc hoang tàn, Kẻ đã đạp đổ các thành trì thành bình địa, Và kẻ đã không bao giờ mở cửa ngục phóng thích các tù binh đó sao?”
Truyền thống Do Thái có một khái niệm về Satan, nhưng không coi đó là chủ lực của cái ác hay kẻ thù của Chúa. Từ ngữ gốc “satan” là một danh từ xuất phát từ động từ nghĩa là “ngăn trở, chống đối”, như được thấy trong Dân Số ký 22:22, 1 Samuel 29:4, và Psalms 109:6. Ha-Satan thường được dịch là “ kẻ tố cáo” hay “kẻ thù”. Từ “ha” được sử dụng để cho thấy đây là một tước hiệu đi kèm với tên của một nhân vật. Như vậy nhân vật này sẽ được gọi là “tên satan”. Khái niệm này cũng xuất phát từ Kemet (Ai Cập) cổ đại với thần Set. Đây là một vị thần biểu trưng cho sự đối kháng. Trong khi Set đối nghịch với Heru (Horus) thì theo hiểu biết của người Ai Cập cổ đại, ông vốn không phải là một ác thần. Set đơn giản là biểu trưng cho tất cả thế lực đối kháng cần thiết phải có mặt trong vũ trụ. Cho nên như đã nói trước đó, Satan không phải là một cái tên chính cống mà chỉ là tước hiệu. Nó là một cái tên đặt cho người nào chống đối bạn. Khi kẻ thù của bạn đến để áp bức bạn thì là họ đang chống lại bạn, nên đối với bạn họ chính là satan. Bạn đang chống trả họ bằng cách tự bảo vệ mình, thì trong mắt họ bạn lại là satan. Bạn cũng có thể gọi một chính phủ tệ hại là “Set” chỉ vì họ chống lại quần chúng bằng sự lạm quyền
Vậy tại sao con rắn lại được các Kito hữu gọi là Satan? Bởi vì con rắn khiến cho Adam và Eve bất tuân và chống lại Thiên Chúa Gia-ve. Nhưng liệu điều này có thực sự khiến con rắn là tà ác và là kẻ thù của nhân loại không? Hãy thử phân tích xem chuyện gì thực sự đã xảy ra trong vườn địa đàng huyền thoại
Thiên Chúa Gia-ve quyết định tạo dựng nên Adam rồi đặt ông trong vườn Eden: “Chúa Ðức Chúa Trời đem con người đặt trong Vườn Ê-đen để trồng trọt và giữ vườn. Chúa Ðức Chúa Trời ra lịnh cho con người, “Ngươi được tự do ăn mọi cây trái trong vườn, nhưng về cây tri thức thiện và ác ngươi chớ ăn, vì hễ ngày nào ngươi ăn trái cây ấy, ngươi sẽ chết.” – Genesis 2:15-17
Tại đây bạn có thể thấy Gia-ve ra lệnh cho Adam không được ăn “trái hiểu biết” và nếu ông ăn thì ông chắc sẽ chết. Tuy nhiên, một lát sau, con rắn xuất hiện bên Eve: “Bấy giờ con rắn là con vật quỷ quyệt hơn những sinh vật khác mà Chúa Ðức Chúa Trời đã dựng nên trên đất. Nó nói với người nữ, “Có thật Ðức Chúa Trời bảo, ‘Các ngươi không được ăn trái của bất cứ cây nào trong vườn’ chăng? ”Người nữ trả lời con rắn, “Chúng tôi có thể ăn các trái cây trong vườn; nhưng Ðức Chúa Trời đã dặn, ‘Các ngươi không được ăn trái của cây ở giữa vườn; các ngươi cũng không được đụng đến nó, nếu không các ngươi sẽ chết.’ ”Con rắn nói với người nữ, “Các người sẽ không chết đâu, bởi vì Ðức Chúa Trời biết rằng ngày nào các người ăn trái cây ấy, mắt các người sẽ mở ra, và các người sẽ trở nên giống như Ðức Chúa Trời, biết điều thiện và điều ác.” - Genesis 3:1-5
Ở đây bạn thấy con rắn đặt cho Eve câu hỏi về việc không được phép ăn bất cứ trái cây nào, và khi Eve trả lời rằng Gia-ve đã phán là bà sẽ chết nếu ăn trái “cây hiểu biết”, thì con rắn khẳng định là không đúng, và rằng mắt bà sẽ mở ra, trở nên như Gia-ve, biết điều thiện và ác… và đó chính xác là những gì đã diễn ra. Genesis 3:22 nói: “Ðoạn Chúa Ðức Chúa Trời phán, “Nầy, con người đã trở thành một bậc như Chúng Ta, biết điều thiện và điều ác. Vậy bây giờ hãy coi chừng, kẻo nó đưa tay hái trái cây sự sống và ăn, rồi được sống đời đời chăng.”
Đoạn này chứng tỏ một số điều. Thứ nhất, nó chứng tỏ rằng Gia-ve mới là kẻ nói dối trong khi con rắn chỉ nói sự thật. Gia-ve bảo Adam rằng ngày nào ăn “trái hiểu biết” thì hai người họ sẽ chết. Tuy nhiên, kinh thánh cho thấy Adam sống tới thêm 800 năm sau khi sinh con trai ông, Seth (Genesis 5), một sự kiện xảy ra đã rất lâu sau sự kiện trong vườn địa đàng. Lý do thực sự cho cái chết của Adam được tiết lộ ở cuối đoạn Genesis 3:22: “Vậy bây giờ hãy coi chừng, kẻo nó đưa tay hái trái cây sự sống và ăn, rồi được sống đời đời chăng.” Adam ngay từ đầu đã có tuổi thọ giới hạn, trái ngược hẳn với thần học Cơ Đốc cho rằng ông được tạo dựng nên hoàn hảo và bất tử, khi không hề có chỗ nào trong kinh thánh hỗ trợ. Nếu Adam và Eve đã có thể ăn “trái cây sự sống” thì cả hai người họ sẽ bất tử, nhưng vì họ bị cấm từ đó nên họ cuối cùng phải chết
Đoạn này cũng chứng minh bản tính của 2 nhân vật là con rắn và Gia-ve. Gia-ve nói dối Adam Eve và giấu đi sự thật về bản chất của “cây hiểu biết”, trong khi con rắn nói sự thật. Cũng vậy, con rắn không hề ép Adam Eve phải ăn trái cây đó hay cám dỗ họ. Mà chỉ đơn giản nói cho họ biết bản chất thực sự của trái cây ấy và để họ tự quyết định làm gì. Con rắn đã cho Adam và Eve sự lựa chọn. Còn Gia-ve thì lại dùng nỗi sợ hãi và lừa dối để ngăn cản Adam Eve khỏi ăn trái cây và vâng phục ông ta một cách mù quáng. Ông ta không cho họ một sự lựa chọn mà chỉ muốn sự vâng phục mù quáng. Khi họ không mù quáng vâng theo ông ta thì ông ta rủa sả họ và ngăn họ đến với sự sống
Gia-ve cấm Adam Eve không được có tri thức và để cho họ mù quáng, ngu muội. Con rắn đã phản đối và đem sự hiểu biết cho Adam Eve. Đây là thực sự là “lỗi lầm” của con rắn và tại sao nó bị gọi là Set-an. Con rắn không phải bị gọi là “Satan” vì nó thuộc cái ác hay làm gì sai nhưng chỉ vì nó là kẻ thù của Gia-ve, theo nghĩa là người nói sự thật thì đương nhiên sẽ thành kẻ thù hay kẻ phản loạn
Các kito hữu qua thời gian dần bắt đầu gọi là con rắn là “Lucifer”, dựa theo thần học của họ xoay quanh đoạn trong Isaiah. Mặc dù mục đích của họ với việc gán cho con rắn cái nhãn mác “Lucifer” như thế không hề có thiện chí, nhưng theo quan điểm của ngộ giáo thì nó vẫn là cái tên thích hợp. Lucifer nghĩa là “người soi sáng”, ánh sáng theo nghĩa huyền bí tức là sự hiểu biết hay là “ngộ đạo”. Con rắn là nhân vật có trách nhiệm ban sự “giác ngộ” hay hiểu biết cho Adam và Eve. Vì thế, nó là “người soi sáng” hay gọi là Lucifer. Đây cũng là lý do tại sao trong nhiều nền văn hóa thì con rắn không phải là một biểu tượng của cái ác nào cả, mà khác hơn là biểu tượng của tri thức và sự khôn sáng
Thuyết ngộ giáo nhìn nhận con rắn như là một nhân tố hay là đại diện cho Sophia, theo nghĩa là sự khôn ngoan và cũng thuộc về nữ tính (nữ thần). Sophia là thần mặc khải sự ngộ đạo đến từ vị chân thần là Monad cao cấp hơn bà và cũng được gọi là một vị thần hay nữ thần theo cách nhân hình học
Vậy kết luận thì ta phải tự hỏi ai mới thực sự là kẻ thù của nhân loại? Thiên Chúa Gia-ve giống như một chính phủ độc tài dùng nỗi sợ hãi và dối trá để quần chúng vâng phục theo ý ông ta một cách mù quáng, hay là con rắn nói lên sự thật và cho người ta tự do lựa chọn ngoài những gì họ được bảo phải làm? Với thuyết ngộ giáo, con rắn là kẻ giải phóng nhân loại và là kẻ giác ngộ đã ban cho Adam Eve sự hiểu biết tự thân và tự do tự tại. Kẻ thù thực sự của con người mới chính là kẻ cố gắng kìm hãm làm con người ngu dốt và dễ cai trị. Nhân vật nào trong thần thoại làm điều đó? Gia-ve, mà theo ngộ giáo gọi là Yaldabaoth, nghĩa là “đứa con bạo loạn”, một cái tên phù hợp cho một đấng gây ra rất nhiều tang thương, chết chóc và đổ vỡ như trong kinh thánh.
Theo truyền thống Cơ Đốc giáo, Adam và Eve được Thiên Chúa Gia-ve (thường dịch là Adonai hoặc Jehovah) tạo dựng nên rồi đặt họ trong một khu vườn và dặn họ có thể ăn bất cứ trái cây hoa quả nào trừ trái “biết điều thiện ác”. Rồi con rắn xuất hiện trong vườn, được cho là cám dỗ Eve ăn trái cấm đó. Eve sau đó đến bên Adam và đưa cho ông cùng ăn. Gia-ve biết chuyện xảy ra và đuổi Adam Eve khỏi vườn địa đàng đồng thời cũng rủa sả con rắn và coi nó là kẻ thù số một. Vì vậy con rắn ấy luôn được gọi là Satan hoặc Lucifer. Tuy nhiên, thực ra kinh thánh không hề đề cập đến con rắn với cái nhãn mác như vậy
Danh tính của con rắn với tư cách là Satan hay Lucifer xuất phát từ thần học Cơ Đốc nói rằng Satan từng là một thiên thần tên Lucifer đã phản loạn với Chúa Gia-ve và rồi bị đuổi khỏi thiên đàng trở thành Satan. Thần học này thường bắt đầu với đoạn Isaiah 14:12-14: “Hỡi Lu-xi-phe, con của bình minh kia, Ngươi đã bị sa xuống đất rồi sao? Hỡi kẻ chế ngự các nước, ngươi đã bị hạ xuống rồi sao? Này, ngươi đã tự nhủ, “Ta sẽ lên trời; Ta sẽ nhấc ngai ta lên trên các vì sao của Ðức Chúa Trời; Ta sẽ ngự trị trên Núi Hội Họp, nơi thượng đỉnh của miền cực bắc. Ta sẽ lên trên các tầng mây;Ta sẽ làm cho chính ta trở thành một đấng tối thượng.”
Rồi cũng được củng cố từ một đoạn trong Tân ước, Luke 10:18: “Ngài nói với họ, “Ta đã thấy Sa-tan từ trời sa xuống như một lằn chớp.”
Rồi cuối cùng, tới đoạn này, họ xếp Lucifer, Satan và con rắn làm một, Khải Huyền 12:9: “Con Rồng lớn đã bị ném xuống, đó là Con Rắn thời xưa, có tên là Ác Quỷ và Sa-tan, kẻ lừa dối dân cư trên khắp thế gian; nó bị ném xuống đất, và các quỷ sứ của nó cũng bị ném xuống chung với nó.”
Mặc dù có vẻ hợp lý để giữ vững thần học đó khi mà chọn ra và để riêng những đoạn đó một mình. Nhưng khi bạn đi tiếp và nghiên cứu các đoạn này theo ngữ cảnh gốc của nó thì sẽ thấy thần học ấy có sai sót. Điều tiên quyết cần phải hiểu là các đoạn này đều ra từ 3 sách riêng biệt của kinh thánh, một cái từ Cựu ước và 2 cái kia từ Tân ước. Nghĩa là chúng đều được viết ở những thời điểm lịch sử khác nhau bởi nhiều tác giả khác nhau mà họ còn chả bao giờ gặp nhau và lại có thế giới quan lịch sử khác nhau. Ví dụ, đoạn trong Isaiah được tìm thấy trong Cựu ước là văn bản của người Do Thái. Nếu bạn nhìn vào thần học Do Thái để hiểu nghĩa của đoạn đó thì sẽ thấy rằng theo truyền thống của họ thì đoạn ấy không hề nói đến Satan hay một thiên thần sa ngã nào, nhưng đúng hơn là nói tới một con người, một vị vua Babylon vô danh. Sẽ rõ hơn khi bạn đọc tiếp đoạn sau: “Nhưng ngươi sẽ bị ném xuống âm phủ, Xuống tận đáy của vực sâu. Những ai thấy ngươi đều sẽ trố mắt nhìn kỹ và tự hỏi, “Ðây có phải là kẻ đã từng làm rúng động cả thế giới, Khiến các vương quốc phải run sợ, Kẻ đã từng biến thế giới thành sa mạc hoang tàn, Kẻ đã đạp đổ các thành trì thành bình địa, Và kẻ đã không bao giờ mở cửa ngục phóng thích các tù binh đó sao?”
Truyền thống Do Thái có một khái niệm về Satan, nhưng không coi đó là chủ lực của cái ác hay kẻ thù của Chúa. Từ ngữ gốc “satan” là một danh từ xuất phát từ động từ nghĩa là “ngăn trở, chống đối”, như được thấy trong Dân Số ký 22:22, 1 Samuel 29:4, và Psalms 109:6. Ha-Satan thường được dịch là “ kẻ tố cáo” hay “kẻ thù”. Từ “ha” được sử dụng để cho thấy đây là một tước hiệu đi kèm với tên của một nhân vật. Như vậy nhân vật này sẽ được gọi là “tên satan”. Khái niệm này cũng xuất phát từ Kemet (Ai Cập) cổ đại với thần Set. Đây là một vị thần biểu trưng cho sự đối kháng. Trong khi Set đối nghịch với Heru (Horus) thì theo hiểu biết của người Ai Cập cổ đại, ông vốn không phải là một ác thần. Set đơn giản là biểu trưng cho tất cả thế lực đối kháng cần thiết phải có mặt trong vũ trụ. Cho nên như đã nói trước đó, Satan không phải là một cái tên chính cống mà chỉ là tước hiệu. Nó là một cái tên đặt cho người nào chống đối bạn. Khi kẻ thù của bạn đến để áp bức bạn thì là họ đang chống lại bạn, nên đối với bạn họ chính là satan. Bạn đang chống trả họ bằng cách tự bảo vệ mình, thì trong mắt họ bạn lại là satan. Bạn cũng có thể gọi một chính phủ tệ hại là “Set” chỉ vì họ chống lại quần chúng bằng sự lạm quyền
Vậy tại sao con rắn lại được các Kito hữu gọi là Satan? Bởi vì con rắn khiến cho Adam và Eve bất tuân và chống lại Thiên Chúa Gia-ve. Nhưng liệu điều này có thực sự khiến con rắn là tà ác và là kẻ thù của nhân loại không? Hãy thử phân tích xem chuyện gì thực sự đã xảy ra trong vườn địa đàng huyền thoại
Thiên Chúa Gia-ve quyết định tạo dựng nên Adam rồi đặt ông trong vườn Eden: “Chúa Ðức Chúa Trời đem con người đặt trong Vườn Ê-đen để trồng trọt và giữ vườn. Chúa Ðức Chúa Trời ra lịnh cho con người, “Ngươi được tự do ăn mọi cây trái trong vườn, nhưng về cây tri thức thiện và ác ngươi chớ ăn, vì hễ ngày nào ngươi ăn trái cây ấy, ngươi sẽ chết.” – Genesis 2:15-17
Tại đây bạn có thể thấy Gia-ve ra lệnh cho Adam không được ăn “trái hiểu biết” và nếu ông ăn thì ông chắc sẽ chết. Tuy nhiên, một lát sau, con rắn xuất hiện bên Eve: “Bấy giờ con rắn là con vật quỷ quyệt hơn những sinh vật khác mà Chúa Ðức Chúa Trời đã dựng nên trên đất. Nó nói với người nữ, “Có thật Ðức Chúa Trời bảo, ‘Các ngươi không được ăn trái của bất cứ cây nào trong vườn’ chăng? ”Người nữ trả lời con rắn, “Chúng tôi có thể ăn các trái cây trong vườn; nhưng Ðức Chúa Trời đã dặn, ‘Các ngươi không được ăn trái của cây ở giữa vườn; các ngươi cũng không được đụng đến nó, nếu không các ngươi sẽ chết.’ ”Con rắn nói với người nữ, “Các người sẽ không chết đâu, bởi vì Ðức Chúa Trời biết rằng ngày nào các người ăn trái cây ấy, mắt các người sẽ mở ra, và các người sẽ trở nên giống như Ðức Chúa Trời, biết điều thiện và điều ác.” - Genesis 3:1-5
Ở đây bạn thấy con rắn đặt cho Eve câu hỏi về việc không được phép ăn bất cứ trái cây nào, và khi Eve trả lời rằng Gia-ve đã phán là bà sẽ chết nếu ăn trái “cây hiểu biết”, thì con rắn khẳng định là không đúng, và rằng mắt bà sẽ mở ra, trở nên như Gia-ve, biết điều thiện và ác… và đó chính xác là những gì đã diễn ra. Genesis 3:22 nói: “Ðoạn Chúa Ðức Chúa Trời phán, “Nầy, con người đã trở thành một bậc như Chúng Ta, biết điều thiện và điều ác. Vậy bây giờ hãy coi chừng, kẻo nó đưa tay hái trái cây sự sống và ăn, rồi được sống đời đời chăng.”
Đoạn này chứng tỏ một số điều. Thứ nhất, nó chứng tỏ rằng Gia-ve mới là kẻ nói dối trong khi con rắn chỉ nói sự thật. Gia-ve bảo Adam rằng ngày nào ăn “trái hiểu biết” thì hai người họ sẽ chết. Tuy nhiên, kinh thánh cho thấy Adam sống tới thêm 800 năm sau khi sinh con trai ông, Seth (Genesis 5), một sự kiện xảy ra đã rất lâu sau sự kiện trong vườn địa đàng. Lý do thực sự cho cái chết của Adam được tiết lộ ở cuối đoạn Genesis 3:22: “Vậy bây giờ hãy coi chừng, kẻo nó đưa tay hái trái cây sự sống và ăn, rồi được sống đời đời chăng.” Adam ngay từ đầu đã có tuổi thọ giới hạn, trái ngược hẳn với thần học Cơ Đốc cho rằng ông được tạo dựng nên hoàn hảo và bất tử, khi không hề có chỗ nào trong kinh thánh hỗ trợ. Nếu Adam và Eve đã có thể ăn “trái cây sự sống” thì cả hai người họ sẽ bất tử, nhưng vì họ bị cấm từ đó nên họ cuối cùng phải chết
Đoạn này cũng chứng minh bản tính của 2 nhân vật là con rắn và Gia-ve. Gia-ve nói dối Adam Eve và giấu đi sự thật về bản chất của “cây hiểu biết”, trong khi con rắn nói sự thật. Cũng vậy, con rắn không hề ép Adam Eve phải ăn trái cây đó hay cám dỗ họ. Mà chỉ đơn giản nói cho họ biết bản chất thực sự của trái cây ấy và để họ tự quyết định làm gì. Con rắn đã cho Adam và Eve sự lựa chọn. Còn Gia-ve thì lại dùng nỗi sợ hãi và lừa dối để ngăn cản Adam Eve khỏi ăn trái cây và vâng phục ông ta một cách mù quáng. Ông ta không cho họ một sự lựa chọn mà chỉ muốn sự vâng phục mù quáng. Khi họ không mù quáng vâng theo ông ta thì ông ta rủa sả họ và ngăn họ đến với sự sống
Gia-ve cấm Adam Eve không được có tri thức và để cho họ mù quáng, ngu muội. Con rắn đã phản đối và đem sự hiểu biết cho Adam Eve. Đây là thực sự là “lỗi lầm” của con rắn và tại sao nó bị gọi là Set-an. Con rắn không phải bị gọi là “Satan” vì nó thuộc cái ác hay làm gì sai nhưng chỉ vì nó là kẻ thù của Gia-ve, theo nghĩa là người nói sự thật thì đương nhiên sẽ thành kẻ thù hay kẻ phản loạn
Các kito hữu qua thời gian dần bắt đầu gọi là con rắn là “Lucifer”, dựa theo thần học của họ xoay quanh đoạn trong Isaiah. Mặc dù mục đích của họ với việc gán cho con rắn cái nhãn mác “Lucifer” như thế không hề có thiện chí, nhưng theo quan điểm của ngộ giáo thì nó vẫn là cái tên thích hợp. Lucifer nghĩa là “người soi sáng”, ánh sáng theo nghĩa huyền bí tức là sự hiểu biết hay là “ngộ đạo”. Con rắn là nhân vật có trách nhiệm ban sự “giác ngộ” hay hiểu biết cho Adam và Eve. Vì thế, nó là “người soi sáng” hay gọi là Lucifer. Đây cũng là lý do tại sao trong nhiều nền văn hóa thì con rắn không phải là một biểu tượng của cái ác nào cả, mà khác hơn là biểu tượng của tri thức và sự khôn sáng
Thuyết ngộ giáo nhìn nhận con rắn như là một nhân tố hay là đại diện cho Sophia, theo nghĩa là sự khôn ngoan và cũng thuộc về nữ tính (nữ thần). Sophia là thần mặc khải sự ngộ đạo đến từ vị chân thần là Monad cao cấp hơn bà và cũng được gọi là một vị thần hay nữ thần theo cách nhân hình học
Vậy kết luận thì ta phải tự hỏi ai mới thực sự là kẻ thù của nhân loại? Thiên Chúa Gia-ve giống như một chính phủ độc tài dùng nỗi sợ hãi và dối trá để quần chúng vâng phục theo ý ông ta một cách mù quáng, hay là con rắn nói lên sự thật và cho người ta tự do lựa chọn ngoài những gì họ được bảo phải làm? Với thuyết ngộ giáo, con rắn là kẻ giải phóng nhân loại và là kẻ giác ngộ đã ban cho Adam Eve sự hiểu biết tự thân và tự do tự tại. Kẻ thù thực sự của con người mới chính là kẻ cố gắng kìm hãm làm con người ngu dốt và dễ cai trị. Nhân vật nào trong thần thoại làm điều đó? Gia-ve, mà theo ngộ giáo gọi là Yaldabaoth, nghĩa là “đứa con bạo loạn”, một cái tên phù hợp cho một đấng gây ra rất nhiều tang thương, chết chóc và đổ vỡ như trong kinh thánh.
