Ngay sau khi tên lửa Starship của Elon Musk phóng thành công lên bầu trời, một nhóm chuyên gia đến từ SpaceX, Fish and Wildlife (Cục Cá & Động vật hoang dã Mỹ) và nhóm bảo tồn đã bắt đầu khảo sát môi trường sống của các loài chim di cư xung quanh.
Tác động là rất lớn.
Lần phóng đã tạo ra một vụ nổ bùn, đá và mảnh vỡ khổng lồ trên khắp các vùng đất bao quanh khu phức hợp không gian trị giá 3 tỷ USD. Kim loại tấm và vật liệu cách nhiệt nằm vương vãi trên mặt cát. Một mảng cỏ công viên cháy đen do bức nhiệt quá cao - tàn tích từ vụ nổ đốt cháy 7,5 triệu pound nhiên liệu.
“Tất cả các tổ chim đều bị phá hủy hoặc mất trứng”, Justin LeClaire, một nhà sinh vật học về động vật hoang dã ở Coastal Bend, nói.
Theo The New York Times, ít nhất 19 lần kể từ năm 2019, hoạt động phóng tên lửa của SpaceX đã gây ra hỏa hoạn, rò rỉ, cháy nổ. Thiệt hại tới môi trường sống là vô cùng nhiều.
Các thành viên Quốc hội và quan chức cấp cao trong chính quyền ông Joe Biden đã công khai bày tỏ lo ngại về quyền lực của Musk, trong bối cảnh Mỹ ngày càng phụ thuộc vào SpaceX cho các hoạt động không gian thương mại. Hệ sinh thái của Nam Texas cuối cùng cũng phải nhường chỗ cho tham vọng của người đàn ông giàu nhất thế giới.
Các giám đốc điều hành của SpaceX đã nhiều lần từ chối yêu cầu bình luận. Gary Henry, cố vấn của SpaceX về các chương trình phóng của Lầu Năm Góc, cho biết công ty cam kết sẽ giải quyết những khiếu nại này.
Kelvin B. Coleman, quan chức cấp cao của FAA giám sát giấy phép phóng tàu vũ trụ, cho biết ông tin rằng cơ quan mình đang thực hiện tốt nhiệm vụ, đó là thúc đẩy du hành vũ trụ một cách an toàn.
“Điều cốt lõi là không ai bị thương”, ông Coleman cho biết trong một cuộc phỏng vấn.
Xung đột ở Nam Texas có thể sẽ ảnh hưởng đến các địa điểm phóng khác của SpaceX ở California và Florida khi công ty này tăng tần suất phóng và kích thước tên lửa của Starship. Nhiều hồ sơ tiết lộ cách SpaceX mở rộng hoạt động sản xuất tên lửa và phóng tại Nam Texas với quy mô lớn hơn nhiều so với những gì Musk hứa hẹn.
“Họ cứ nói, ‘Không, chúng tôi sẽ không làm thế’, rồi họ quay lại và nói, ‘Vâng, chúng tôi sẽ làm”, Mark Spier, cựu nhân viên Cục Công viên Quốc gia nói. “Chúng tôi đã bị lừa”.
Theo các cuộc phỏng vấn với các giám đốc điều hành liên quan đến việc mua đất của SpaceX, ngay từ đầu, Musk đã có kế hoạch tận dụng diện tích đất liên bang, tiểu bang và những mảnh nhỏ công ty mua ban đầu vì biết rằng sự cố tên lửa rất có thể sẽ khiến các mảnh vỡ bay ra ngoài.
“Chúng tôi có rất nhiều đất và không có ai sống xung quanh. Nếu nó phát nổ thì cũng chẳng sao cả”, ông Musk nói.
Gilberto Salinas, khi đó là giám đốc phát triển kinh tế tại Brownsville, cho biết đến tháng 4 năm 2011, các đại diện của SpaceX đã bí mật tìm kiếm hồ sơ đất đai ở Quận Cameron để tìm kiếm khu vực phóng tên lửa hoàn hảo. Chìa khóa là chỉ mua một mảnh đất nhỏ, nơi các quan chức SpaceX đặt biệt danh là “lỗ bánh rán”.
Mảnh đất tư nhân này được bao quanh bởi các công viên tiểu bang do chính phủ sở hữu. Cư dân sống ở Làng Boca Chica gần đó và khách du lịch thường xuyên đến thăm. Kế hoạch của Musk là sẽ yêu cầu sơ tán khu dân cư cho mỗi lần phóng.
Trước đó, Musk đã trình bày với các quan chức địa phương và liên bang kế hoạch sử dụng Boca Chica làm một địa điểm phóng khác cho tên lửa Falcon 9. Tại Texas, ban đầu công ty tuyên bố rằng bất kỳ hoạt động xây dựng nào cho địa điểm phóng Falcon 9 thứ ba cũng đều rất khiêm tốn. Cùng lắm là mất 50 triệu USD và tạo ra khoảng 150 việc làm.
Tuy nhiên, Musk dường như đã lên kế hoạch cho một điều gì đó lớn hơn nhiều. SpaceX đang nhắm đến việc sử dụng Texas là nơi phóng loại tên lửa mà thế giới chưa từng thấy.
Starship, tên gọi của tên lửa mới, lớn hơn Falcon và nặng gấp 4 lần. Động cơ giai đoạn đầu tạo ra lực đẩy 16,7 triệu pound, gấp đôi tên lửa Saturn V phục vụ sứ mệnh lên mặt trăng Apollo của NASA.
FAA đã tiến hành nghiên cứu tác động môi trường, sau cùng vẫn xác định rằng các hoạt động của SpaceX không liên tục gây nguy hiểm cho môi trường sống của bất kỳ loài nào. George Nield, viên chức hàng đầu về phóng tàu vũ trụ của FAA vào thời điểm SpaceX tìm kiếm sự chấp thuận, đã thừa nhận có thể có những lỗ hổng trong quá trình đánh giá môi trường.
Các viên chức của Fish and Wildlife rất tức giận. Họ nghi ngờ rằng liệu FAA có thực sự thông đồng với SpaceX để phá hoại công việc bảo tồn của họ hay không. Dawn Gardiner, trợ lý giám sát viên thực địa cho biết cả SpaceX và FAA đều không có quyền hạn với những hoạt động thử nghiệm, theo Đạo luật các loài có nguy cơ tuyệt chủng.
Bộ Nội vụ đã nói với FAA rằng một số địa điểm đã xuống cấp nghiêm trọng do SpaceX. Spier, một viên chức lãnh đạo cho biết công ty của Musk đang dần vi phạm các thỏa thuận ban đầu.
FAA sau đó đã lập danh sách những việc cần làm cho SpaceX để giải quyết các vấn đề từ sự cố tháng 4/2023 - ngày tên lửa đẩy Super Heavy phát nổ sau khi phóng. SpaceX đồng ý và được cơ quan này bật đèn xanh.
Fish and Wildlife đầu hàng, song điều này không có nghĩa cuộc chiến với SpaceX đã kết thúc.
Aubry Buzek, phát ngôn viên của cơ quan này cho biết, Fish and Wildlife đã bắt đầu điều tra thiệt hại đối với tổ trứng từ vụ phóng vào tháng 6. Bà cho biết cơ quan này đang làm việc với SpaceX và các bên khác để giảm thiểu tác động đến động vật hoang dã và đất công.
Fish and Wildlife nêu bật mối lo ngại về cách tiếp cận của SpaceX đối với tình trạng tắc nghẽn ở Boca Chica. Giao thông trở nên tồi tệ hơn trên con đường nhỏ hai làn, sau khi SpaceX xây nhà máy tên lửa và bệ phóng thứ hai.
Đáp lại, các nhà nghiên cứu của SpaceX cho biết họ tìm thấy rất ít hoặc không có bằng chứng về sự thay đổi trong quần thể chim khu vực. Trong các tuyên bố công khai, Musk còn bày tỏ rõ niềm tự hào về sự chuyển mình ông tạo ra.
“Thật lạ khi bạn có được một nhà máy tinh vi như thế này trên một bãi cát ven Rio Grande”, Musk nói.
Theo: The New York Times
Vũ Anh
Xem tiếp...
Tác động là rất lớn.
Lần phóng đã tạo ra một vụ nổ bùn, đá và mảnh vỡ khổng lồ trên khắp các vùng đất bao quanh khu phức hợp không gian trị giá 3 tỷ USD. Kim loại tấm và vật liệu cách nhiệt nằm vương vãi trên mặt cát. Một mảng cỏ công viên cháy đen do bức nhiệt quá cao - tàn tích từ vụ nổ đốt cháy 7,5 triệu pound nhiên liệu.
“Tất cả các tổ chim đều bị phá hủy hoặc mất trứng”, Justin LeClaire, một nhà sinh vật học về động vật hoang dã ở Coastal Bend, nói.
Theo The New York Times, ít nhất 19 lần kể từ năm 2019, hoạt động phóng tên lửa của SpaceX đã gây ra hỏa hoạn, rò rỉ, cháy nổ. Thiệt hại tới môi trường sống là vô cùng nhiều.
Các thành viên Quốc hội và quan chức cấp cao trong chính quyền ông Joe Biden đã công khai bày tỏ lo ngại về quyền lực của Musk, trong bối cảnh Mỹ ngày càng phụ thuộc vào SpaceX cho các hoạt động không gian thương mại. Hệ sinh thái của Nam Texas cuối cùng cũng phải nhường chỗ cho tham vọng của người đàn ông giàu nhất thế giới.
Các giám đốc điều hành của SpaceX đã nhiều lần từ chối yêu cầu bình luận. Gary Henry, cố vấn của SpaceX về các chương trình phóng của Lầu Năm Góc, cho biết công ty cam kết sẽ giải quyết những khiếu nại này.
Kelvin B. Coleman, quan chức cấp cao của FAA giám sát giấy phép phóng tàu vũ trụ, cho biết ông tin rằng cơ quan mình đang thực hiện tốt nhiệm vụ, đó là thúc đẩy du hành vũ trụ một cách an toàn.
“Điều cốt lõi là không ai bị thương”, ông Coleman cho biết trong một cuộc phỏng vấn.
Xung đột ở Nam Texas có thể sẽ ảnh hưởng đến các địa điểm phóng khác của SpaceX ở California và Florida khi công ty này tăng tần suất phóng và kích thước tên lửa của Starship. Nhiều hồ sơ tiết lộ cách SpaceX mở rộng hoạt động sản xuất tên lửa và phóng tại Nam Texas với quy mô lớn hơn nhiều so với những gì Musk hứa hẹn.
“Họ cứ nói, ‘Không, chúng tôi sẽ không làm thế’, rồi họ quay lại và nói, ‘Vâng, chúng tôi sẽ làm”, Mark Spier, cựu nhân viên Cục Công viên Quốc gia nói. “Chúng tôi đã bị lừa”.
Theo các cuộc phỏng vấn với các giám đốc điều hành liên quan đến việc mua đất của SpaceX, ngay từ đầu, Musk đã có kế hoạch tận dụng diện tích đất liên bang, tiểu bang và những mảnh nhỏ công ty mua ban đầu vì biết rằng sự cố tên lửa rất có thể sẽ khiến các mảnh vỡ bay ra ngoài.
“Chúng tôi có rất nhiều đất và không có ai sống xung quanh. Nếu nó phát nổ thì cũng chẳng sao cả”, ông Musk nói.
Gilberto Salinas, khi đó là giám đốc phát triển kinh tế tại Brownsville, cho biết đến tháng 4 năm 2011, các đại diện của SpaceX đã bí mật tìm kiếm hồ sơ đất đai ở Quận Cameron để tìm kiếm khu vực phóng tên lửa hoàn hảo. Chìa khóa là chỉ mua một mảnh đất nhỏ, nơi các quan chức SpaceX đặt biệt danh là “lỗ bánh rán”.
Mảnh đất tư nhân này được bao quanh bởi các công viên tiểu bang do chính phủ sở hữu. Cư dân sống ở Làng Boca Chica gần đó và khách du lịch thường xuyên đến thăm. Kế hoạch của Musk là sẽ yêu cầu sơ tán khu dân cư cho mỗi lần phóng.
Trước đó, Musk đã trình bày với các quan chức địa phương và liên bang kế hoạch sử dụng Boca Chica làm một địa điểm phóng khác cho tên lửa Falcon 9. Tại Texas, ban đầu công ty tuyên bố rằng bất kỳ hoạt động xây dựng nào cho địa điểm phóng Falcon 9 thứ ba cũng đều rất khiêm tốn. Cùng lắm là mất 50 triệu USD và tạo ra khoảng 150 việc làm.
Tuy nhiên, Musk dường như đã lên kế hoạch cho một điều gì đó lớn hơn nhiều. SpaceX đang nhắm đến việc sử dụng Texas là nơi phóng loại tên lửa mà thế giới chưa từng thấy.
Starship, tên gọi của tên lửa mới, lớn hơn Falcon và nặng gấp 4 lần. Động cơ giai đoạn đầu tạo ra lực đẩy 16,7 triệu pound, gấp đôi tên lửa Saturn V phục vụ sứ mệnh lên mặt trăng Apollo của NASA.
FAA đã tiến hành nghiên cứu tác động môi trường, sau cùng vẫn xác định rằng các hoạt động của SpaceX không liên tục gây nguy hiểm cho môi trường sống của bất kỳ loài nào. George Nield, viên chức hàng đầu về phóng tàu vũ trụ của FAA vào thời điểm SpaceX tìm kiếm sự chấp thuận, đã thừa nhận có thể có những lỗ hổng trong quá trình đánh giá môi trường.
Các viên chức của Fish and Wildlife rất tức giận. Họ nghi ngờ rằng liệu FAA có thực sự thông đồng với SpaceX để phá hoại công việc bảo tồn của họ hay không. Dawn Gardiner, trợ lý giám sát viên thực địa cho biết cả SpaceX và FAA đều không có quyền hạn với những hoạt động thử nghiệm, theo Đạo luật các loài có nguy cơ tuyệt chủng.
Bộ Nội vụ đã nói với FAA rằng một số địa điểm đã xuống cấp nghiêm trọng do SpaceX. Spier, một viên chức lãnh đạo cho biết công ty của Musk đang dần vi phạm các thỏa thuận ban đầu.
FAA sau đó đã lập danh sách những việc cần làm cho SpaceX để giải quyết các vấn đề từ sự cố tháng 4/2023 - ngày tên lửa đẩy Super Heavy phát nổ sau khi phóng. SpaceX đồng ý và được cơ quan này bật đèn xanh.
Fish and Wildlife đầu hàng, song điều này không có nghĩa cuộc chiến với SpaceX đã kết thúc.
Aubry Buzek, phát ngôn viên của cơ quan này cho biết, Fish and Wildlife đã bắt đầu điều tra thiệt hại đối với tổ trứng từ vụ phóng vào tháng 6. Bà cho biết cơ quan này đang làm việc với SpaceX và các bên khác để giảm thiểu tác động đến động vật hoang dã và đất công.
Fish and Wildlife nêu bật mối lo ngại về cách tiếp cận của SpaceX đối với tình trạng tắc nghẽn ở Boca Chica. Giao thông trở nên tồi tệ hơn trên con đường nhỏ hai làn, sau khi SpaceX xây nhà máy tên lửa và bệ phóng thứ hai.
Đáp lại, các nhà nghiên cứu của SpaceX cho biết họ tìm thấy rất ít hoặc không có bằng chứng về sự thay đổi trong quần thể chim khu vực. Trong các tuyên bố công khai, Musk còn bày tỏ rõ niềm tự hào về sự chuyển mình ông tạo ra.
“Thật lạ khi bạn có được một nhà máy tinh vi như thế này trên một bãi cát ven Rio Grande”, Musk nói.
Theo: The New York Times
Vũ Anh
Xem tiếp...
