Trào ngược dạ dày thực quản có thể gây biến chứng nguy hiểm như viêm loét thực quản, hẹp thực quản, suy dinh dưỡng, viêm phổi kéo dài nếu không điều trị kịp thời.
Trào ngược dạ dày thực quản ở trẻ có hai hình thức là sinh lý (GER) và bệnh lý (GERD). Ở thể sinh lý, đây là tình trạng bình thường xảy ra ở trẻ 2-6 tháng tuổi. Trong đó, biểu hiện rõ nhất là trẻ ọc sữa qua miệng hoặc mũi nhưng vẫn bú tốt, tăng cân bình thường. Nguyên nhân do dạ dày trẻ nằm ngang, thể tích dạ dày còn nhỏ, cơ thắt thực quản dưới còn yếu. Ngoài ra, thức ăn của trẻ chủ yếu là sữa nên dễ trào ra khỏi dạ dày vào thực quản.
BS.CKI Lâm Bội Hy, khoa Nhi, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết trào ngược dạ dày thực quản sinh lý ít có nguy cơ biến chứng lâu dài và không cần điều trị. Phụ huynh có thể khắc phục bằng cách vỗ ợ hơi thường xuyên trong khi cho trẻ bú, đồng thời hạn chế hoạt động mạnh sau khi bú. Tuy nhiên, nếu tình trạng này trở thành bệnh lý sẽ gây biến chứng như viêm loét thực quản, hẹp thực quản, suy dinh dưỡng, bệnh lý hô hấp mạn tính. Nguyên nhân gây bệnh là do axit trong chất lỏng trào ngược khiến bé hen suyễn, chậm lớn hoặc tổn thương thực quản.
Những dấu hiệu cảnh báo trào ngược dạ dày thực quản bệnh lý gồm chậm tăng cân, , hay khò khè kéo dài, viêm phổi tái phát nhiều lần... Nếu trẻ có dấu hiệu như không muốn bú sữa, giật mình thức giấc vào ban đêm... phụ huynh cần đưa con đến cơ sở y tế khám ngay.
Cho trẻ nằm nghiêng 30-45 độ sau bú giúp giảm trào ngược. Ảnh minh họa: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh
Bệnh trào ngược dạ dày thực quản nếu không điều trị kịp thời có thể khiến axit tràn vào khí quản, dẫn đến ho, ọc ra máu, khò khè kéo dài, viêm phổi tái phát. Những biến chứng này không thể đáp ứng thuốc hay các phác đồ điều trị thông thường. Axit tràn vào vùng hầu họng làm cho dây thanh trong cổ họng dày lên, gây khàn tiếng.
"Trào ngược dạ dày thực quản có thể dẫn đến Barrett hay còn được gọi là tiền ung thư thực quản. Đây là biến chứng không phổ biến nhưng rất nguy hiểm", bác sĩ Bội Hy nói, giải thích thêm tình trạng thực quản viêm, sưng tấy, nóng rát khiến thức ăn khó lưu thông. Trẻ cũng có thể bị xuất huyết thực quản. Barrett thực quản có liên quan đến nguy cơ tiến triển thành ung thư. Trẻ có thể bị mòn răng (với trẻ lớn), viêm tai, viêm xoang, sụt cân, suy dinh dưỡng...
Để chẩn đoán trào ngược dạ dày thực quản biến chứng, bác sĩ có thể chỉ định chụp X-quang thực quản dạ dày có cản quang, chụp rửa dạ dày, nội soi đường tiêu hóa trên hoặc theo dõi trở kháng pH thực quản (đánh giá lượng axit trào ngược). Tùy theo tình trạng bệnh, bé có thể được điều trị bằng cách thay đổi lối sống như chế độ ăn uống, hỗ trợ ợ hơi, giữ tư thế đứng thẳng.... hoặc dùng thuốc.
Trường hợp bệnh nghiêm trọng đe dọa đến tính mạng hoặc trẻ không đáp ứng với điều trị nội khoa, chỉ định phẫu thuật cơ thắt thực quản dưới để thắt chặt ngăn axit chảy ngược vào trong. Phương pháp này gây đau khi trẻ nôn, khó nuốt... ảnh hưởng đến sinh hoạt. Sau khi phẫu thuật khoảng một ngày, người bệnh có thể ăn nhẹ. Nếu độ lưu thông, chức năng của van tốt, trẻ có thể trở lại chế độ ăn uống bình thường sau một tuần.
Đình Lâm
Xem tiếp...
Trào ngược dạ dày thực quản ở trẻ có hai hình thức là sinh lý (GER) và bệnh lý (GERD). Ở thể sinh lý, đây là tình trạng bình thường xảy ra ở trẻ 2-6 tháng tuổi. Trong đó, biểu hiện rõ nhất là trẻ ọc sữa qua miệng hoặc mũi nhưng vẫn bú tốt, tăng cân bình thường. Nguyên nhân do dạ dày trẻ nằm ngang, thể tích dạ dày còn nhỏ, cơ thắt thực quản dưới còn yếu. Ngoài ra, thức ăn của trẻ chủ yếu là sữa nên dễ trào ra khỏi dạ dày vào thực quản.
BS.CKI Lâm Bội Hy, khoa Nhi, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết trào ngược dạ dày thực quản sinh lý ít có nguy cơ biến chứng lâu dài và không cần điều trị. Phụ huynh có thể khắc phục bằng cách vỗ ợ hơi thường xuyên trong khi cho trẻ bú, đồng thời hạn chế hoạt động mạnh sau khi bú. Tuy nhiên, nếu tình trạng này trở thành bệnh lý sẽ gây biến chứng như viêm loét thực quản, hẹp thực quản, suy dinh dưỡng, bệnh lý hô hấp mạn tính. Nguyên nhân gây bệnh là do axit trong chất lỏng trào ngược khiến bé hen suyễn, chậm lớn hoặc tổn thương thực quản.
Những dấu hiệu cảnh báo trào ngược dạ dày thực quản bệnh lý gồm chậm tăng cân, , hay khò khè kéo dài, viêm phổi tái phát nhiều lần... Nếu trẻ có dấu hiệu như không muốn bú sữa, giật mình thức giấc vào ban đêm... phụ huynh cần đưa con đến cơ sở y tế khám ngay.
Cho trẻ nằm nghiêng 30-45 độ sau bú giúp giảm trào ngược. Ảnh minh họa: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh
Bệnh trào ngược dạ dày thực quản nếu không điều trị kịp thời có thể khiến axit tràn vào khí quản, dẫn đến ho, ọc ra máu, khò khè kéo dài, viêm phổi tái phát. Những biến chứng này không thể đáp ứng thuốc hay các phác đồ điều trị thông thường. Axit tràn vào vùng hầu họng làm cho dây thanh trong cổ họng dày lên, gây khàn tiếng.
"Trào ngược dạ dày thực quản có thể dẫn đến Barrett hay còn được gọi là tiền ung thư thực quản. Đây là biến chứng không phổ biến nhưng rất nguy hiểm", bác sĩ Bội Hy nói, giải thích thêm tình trạng thực quản viêm, sưng tấy, nóng rát khiến thức ăn khó lưu thông. Trẻ cũng có thể bị xuất huyết thực quản. Barrett thực quản có liên quan đến nguy cơ tiến triển thành ung thư. Trẻ có thể bị mòn răng (với trẻ lớn), viêm tai, viêm xoang, sụt cân, suy dinh dưỡng...
Để chẩn đoán trào ngược dạ dày thực quản biến chứng, bác sĩ có thể chỉ định chụp X-quang thực quản dạ dày có cản quang, chụp rửa dạ dày, nội soi đường tiêu hóa trên hoặc theo dõi trở kháng pH thực quản (đánh giá lượng axit trào ngược). Tùy theo tình trạng bệnh, bé có thể được điều trị bằng cách thay đổi lối sống như chế độ ăn uống, hỗ trợ ợ hơi, giữ tư thế đứng thẳng.... hoặc dùng thuốc.
Trường hợp bệnh nghiêm trọng đe dọa đến tính mạng hoặc trẻ không đáp ứng với điều trị nội khoa, chỉ định phẫu thuật cơ thắt thực quản dưới để thắt chặt ngăn axit chảy ngược vào trong. Phương pháp này gây đau khi trẻ nôn, khó nuốt... ảnh hưởng đến sinh hoạt. Sau khi phẫu thuật khoảng một ngày, người bệnh có thể ăn nhẹ. Nếu độ lưu thông, chức năng của van tốt, trẻ có thể trở lại chế độ ăn uống bình thường sau một tuần.
Đình Lâm
| Độc giả gửi câu hỏi về bệnh trẻ em để được bác sĩ giải đáp |
Xem tiếp...
