Theo nhà sử học Jeremi Suri thuộc Đại học Texas, ông Donald Trump và ông Joe Biden khác xa nhau về cách tiếp cận quan hệ quốc tế so với hầu hết các ứng cử viên Tổng thống trong lịch sử gần đây. Trong khi ông Joe Biden đang tìm cách khôi phục vị thế toàn cầu của nước Mỹ và nối lại các mối quan hệ của Washington với các đồng minh truyền thống thì ông Donald Trump dường như đang theo đuổi một học thuyết biệt lập hơn nhiều.
Vấn đề Ukraine
Về cuộc xung đột đang diễn ra ở Ukraine, ông Joe Biden và Donald Trump đã thể hiện lập trường xung đột gay gắt, đặc biệt liên quan viện trợ của Mỹ cho Ukraine và đóng góp của Mỹ cho NATO. Dưới sự điều hành của chính quyền Tổng thống Joe Biden, Mỹ đã dành cho Kiev một khoản viện trợ quân sự tương đương 175 tỷ USD kể từ tháng 2-2022.
Trong khi đó, ông Donald Trump cho rằng, nhiều hành động của chính quyền ông Joe Biden đã châm ngòi và đẩy xa cuộc xung đột. Ông Trump cũng mô tả đây là hệ quả tất yếu của việc Mỹ rút quân hỗn loạn khỏi Afghanistan vào năm 2021. Ông Trump cũng cam kết sẽ giải quyết ổn thỏa cuộc xung đột nếu đắc cử Tổng thống Mỹ nhiệm kỳ thứ hai. Tuy nhiên, ông không nói sẽ giải quyết bằng cách nào. Ông Trump tuyên bố rằng, lập trường của chính quyền hiện tại sẽ đẩy nước Mỹ vào một cuộc xung đột khác, thậm chí có thể sẽ “xảy ra Chiến tranh thế giới thứ ba”.
Về phần mình, ông Joe Biden bác bỏ những điều ông Trump nói và nhấn mạnh: “Nếu có ai đó muốn Chiến tranh thế giới thứ ba xảy ra thì hãy bầu cho ông Donald Trump”.
Xung đột Israel-Hamas
Về cuộc xung đột Israel-Hamas, cả hai ứng viên tranh luận đều đưa ra những quan điểm ủng hộ Israel, mặc dù mỗi người ở một mức độ khác nhau và theo những cách khác nhau.
Ông Biden cho biết, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã nhất trí với kế hoạch giải quyết xung đột giữa Israel và Hamas của chính quyền Mỹ, đồng thời bác bỏ nhận xét của ông Netanyahu cho rằng, Washington đã không hỗ trợ Israel đủ tốt. Ông cho biết, loại vũ khí duy nhất mà ông từ chối viện trợ cho Israel là bom 2.000 cân Anh (khoảng hơn 900kg), loại bom mà theo ông Biden là “không hiệu quả ở những khu dân cư đông đúc” và có thể “sát hại rất nhiều người”. Ông cũng cho rằng, “Hamas là bên duy nhất muốn tiếp tục kéo dài xung đột” và cảnh báo rằng Israel phải “cẩn thận ở các khu vực đông dân cư”.
Về phần mình, ông Trump đã dội ngay gáo nước lạnh vào cả 2 quan điểm nói trên của ông Biden. Ông nói: “Thật ra, Israel mới là người muốn tiếp tục cuộc chiến” và “chúng ta nên để họ tự hoàn thành công việc của mình”. Ông Trump khẳng định, Hamas sẽ không tấn công Israel nếu ông làm Tổng thống vào thời điểm đó. Khi được người điều hành tranh luận Dana Bash hỏi liệu ông có ủng hộ việc thành lập một nhà nước Palestine hay không, ông Donald Trump đã lảng tránh, nói rằng sẽ “phải xem xét”.
Vị thế toàn cầu của nước Mỹ
Cả hai ứng cử viên đều chỉ trích lẫn nhau về việc nước Mỹ bị suy giảm vị thế trên thế giới. Ông Donald Trump liên tục chỉ trích ông Joe Biden về quyết định rút quân khỏi Afghanistan trong tình trạng hỗn loạn năm 2021, gọi đó là “ngày đáng xấu hổ nhất trong lịch sử đất nước chúng ta” và “vở kịch kinh hoàng mang tên Afghanistan”. Ông Trump khẳng định: “Những gì đã xảy ra với danh tiếng của nước Mỹ dưới sự lãnh đạo này thật kinh khủng”.
Trong khi đó, ông Biden cáo buộc ông Trump muốn rút khỏi NATO và lập luận rằng sự ủng hộ và khen ngợi trước đây của ông Trump thậm chí đối với cả Adolf Hitler đã làm giảm uy tín của nước Mỹ trên toàn thế giới. Ông Biden cũng chỉ trích lời tiên tri bi quan của ông Trump về hình ảnh toàn cầu của nước Mỹ.
Vấn đề người nhập cư
Tranh cãi nảy lửa nổ ra khi cả hai ứng viên đề cập tới chính sách nhập cư. Có thể nói, một trong những dấu ấn trong nhiệm kỳ Tổng thống của ông Donald Trump là các chính sách nhập cư cứng rắn và gây tranh cãi, trong đó có những chính sách vẫn đang được áp dụng dưới thời chính quyền của ông Biden.
Ngay từ đầu, ông Trump đã chỉ trích các chính sách của ông Biden, cho rằng ông Biden đã không thể ngăn chặn dòng người di cư đổ vào biên giới từ phía Nam nước Mỹ. Ông vẽ nên một bức tranh tăm tối của những người nhập cư không có giấy tờ, đang có nguy cơ “biến nước Mỹ thành khu ‘ổ chuột’ của tội phạm”, biến nước Mỹ thành một quốc gia “thiếu văn minh”. Ông Trump nói: “Tôi rất muốn hỏi ông Biden tại sao lại cho phép hàng triệu người từ các nhà tù, trại giam và bệnh viện tâm thần đến và phá hủy đất nước của chúng ta”.
Ông Biden phản pháo bằng cách tấn công vào di sản chính sách nhập cư của ông Trump, bao gồm việc “tước đoạt trẻ sơ sinh khỏi tay người mẹ [và] nhốt chúng vào lồng” theo chính sách tách biệt gia đình của cựu Tổng thống Mỹ. Theo chính sách đó, chính quyền ông Trump đã tách khoảng 2.600 trẻ em khỏi cha mẹ. Ông Biden cũng nói thêm rằng, chính quyền của ông cũng đã “làm việc rất chăm chỉ để đạt được thỏa thuận giữa hai đảng” về vấn đề nhập cư.
Ông nói: “Kể từ khi tôi thay đổi chính sách theo cái cách mà giờ đây các bạn thấy thì kết quả là số người vượt biên bất hợp pháp vào Mỹ giảm hơn 40%. Tình hình tốt hơn nhiều so với khi ‘ông ấy’ rời nhiệm sở”. Các nghiên cứu cũng cho thấy, trên thực tế người nhập cư ít có khả năng phạm tội hơn những công dân sinh ra trên đất Mỹ.
Ngoài các chính sách đối ngoại nổi bật nói trên, trong cuộc tranh luận, 2 ứng viên chủ yếu xoay quanh các vấn đề như quan hệ của Mỹ với châu Âu và quan hệ của Mỹ với NATO, Iran... Rất ít khi 2 ứng viên nhắc đến quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc.
HỮU DƯƠNG (tổng hợp theo Bloomberg, Foreign Policy)
* Mời bạn đọc vào chuyên mục Quốc tế xem các tin, bài liên quan.
Xem tiếp...
Vấn đề Ukraine
Về cuộc xung đột đang diễn ra ở Ukraine, ông Joe Biden và Donald Trump đã thể hiện lập trường xung đột gay gắt, đặc biệt liên quan viện trợ của Mỹ cho Ukraine và đóng góp của Mỹ cho NATO. Dưới sự điều hành của chính quyền Tổng thống Joe Biden, Mỹ đã dành cho Kiev một khoản viện trợ quân sự tương đương 175 tỷ USD kể từ tháng 2-2022.
Trong khi đó, ông Donald Trump cho rằng, nhiều hành động của chính quyền ông Joe Biden đã châm ngòi và đẩy xa cuộc xung đột. Ông Trump cũng mô tả đây là hệ quả tất yếu của việc Mỹ rút quân hỗn loạn khỏi Afghanistan vào năm 2021. Ông Trump cũng cam kết sẽ giải quyết ổn thỏa cuộc xung đột nếu đắc cử Tổng thống Mỹ nhiệm kỳ thứ hai. Tuy nhiên, ông không nói sẽ giải quyết bằng cách nào. Ông Trump tuyên bố rằng, lập trường của chính quyền hiện tại sẽ đẩy nước Mỹ vào một cuộc xung đột khác, thậm chí có thể sẽ “xảy ra Chiến tranh thế giới thứ ba”.
Về phần mình, ông Joe Biden bác bỏ những điều ông Trump nói và nhấn mạnh: “Nếu có ai đó muốn Chiến tranh thế giới thứ ba xảy ra thì hãy bầu cho ông Donald Trump”.
Xung đột Israel-Hamas
Về cuộc xung đột Israel-Hamas, cả hai ứng viên tranh luận đều đưa ra những quan điểm ủng hộ Israel, mặc dù mỗi người ở một mức độ khác nhau và theo những cách khác nhau.
Ông Biden cho biết, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã nhất trí với kế hoạch giải quyết xung đột giữa Israel và Hamas của chính quyền Mỹ, đồng thời bác bỏ nhận xét của ông Netanyahu cho rằng, Washington đã không hỗ trợ Israel đủ tốt. Ông cho biết, loại vũ khí duy nhất mà ông từ chối viện trợ cho Israel là bom 2.000 cân Anh (khoảng hơn 900kg), loại bom mà theo ông Biden là “không hiệu quả ở những khu dân cư đông đúc” và có thể “sát hại rất nhiều người”. Ông cũng cho rằng, “Hamas là bên duy nhất muốn tiếp tục kéo dài xung đột” và cảnh báo rằng Israel phải “cẩn thận ở các khu vực đông dân cư”.
Về phần mình, ông Trump đã dội ngay gáo nước lạnh vào cả 2 quan điểm nói trên của ông Biden. Ông nói: “Thật ra, Israel mới là người muốn tiếp tục cuộc chiến” và “chúng ta nên để họ tự hoàn thành công việc của mình”. Ông Trump khẳng định, Hamas sẽ không tấn công Israel nếu ông làm Tổng thống vào thời điểm đó. Khi được người điều hành tranh luận Dana Bash hỏi liệu ông có ủng hộ việc thành lập một nhà nước Palestine hay không, ông Donald Trump đã lảng tránh, nói rằng sẽ “phải xem xét”.
Vị thế toàn cầu của nước Mỹ
Cả hai ứng cử viên đều chỉ trích lẫn nhau về việc nước Mỹ bị suy giảm vị thế trên thế giới. Ông Donald Trump liên tục chỉ trích ông Joe Biden về quyết định rút quân khỏi Afghanistan trong tình trạng hỗn loạn năm 2021, gọi đó là “ngày đáng xấu hổ nhất trong lịch sử đất nước chúng ta” và “vở kịch kinh hoàng mang tên Afghanistan”. Ông Trump khẳng định: “Những gì đã xảy ra với danh tiếng của nước Mỹ dưới sự lãnh đạo này thật kinh khủng”.
Trong khi đó, ông Biden cáo buộc ông Trump muốn rút khỏi NATO và lập luận rằng sự ủng hộ và khen ngợi trước đây của ông Trump thậm chí đối với cả Adolf Hitler đã làm giảm uy tín của nước Mỹ trên toàn thế giới. Ông Biden cũng chỉ trích lời tiên tri bi quan của ông Trump về hình ảnh toàn cầu của nước Mỹ.
Vấn đề người nhập cư
Tranh cãi nảy lửa nổ ra khi cả hai ứng viên đề cập tới chính sách nhập cư. Có thể nói, một trong những dấu ấn trong nhiệm kỳ Tổng thống của ông Donald Trump là các chính sách nhập cư cứng rắn và gây tranh cãi, trong đó có những chính sách vẫn đang được áp dụng dưới thời chính quyền của ông Biden.
Ngay từ đầu, ông Trump đã chỉ trích các chính sách của ông Biden, cho rằng ông Biden đã không thể ngăn chặn dòng người di cư đổ vào biên giới từ phía Nam nước Mỹ. Ông vẽ nên một bức tranh tăm tối của những người nhập cư không có giấy tờ, đang có nguy cơ “biến nước Mỹ thành khu ‘ổ chuột’ của tội phạm”, biến nước Mỹ thành một quốc gia “thiếu văn minh”. Ông Trump nói: “Tôi rất muốn hỏi ông Biden tại sao lại cho phép hàng triệu người từ các nhà tù, trại giam và bệnh viện tâm thần đến và phá hủy đất nước của chúng ta”.
Ông Biden phản pháo bằng cách tấn công vào di sản chính sách nhập cư của ông Trump, bao gồm việc “tước đoạt trẻ sơ sinh khỏi tay người mẹ [và] nhốt chúng vào lồng” theo chính sách tách biệt gia đình của cựu Tổng thống Mỹ. Theo chính sách đó, chính quyền ông Trump đã tách khoảng 2.600 trẻ em khỏi cha mẹ. Ông Biden cũng nói thêm rằng, chính quyền của ông cũng đã “làm việc rất chăm chỉ để đạt được thỏa thuận giữa hai đảng” về vấn đề nhập cư.
Ông nói: “Kể từ khi tôi thay đổi chính sách theo cái cách mà giờ đây các bạn thấy thì kết quả là số người vượt biên bất hợp pháp vào Mỹ giảm hơn 40%. Tình hình tốt hơn nhiều so với khi ‘ông ấy’ rời nhiệm sở”. Các nghiên cứu cũng cho thấy, trên thực tế người nhập cư ít có khả năng phạm tội hơn những công dân sinh ra trên đất Mỹ.
Ngoài các chính sách đối ngoại nổi bật nói trên, trong cuộc tranh luận, 2 ứng viên chủ yếu xoay quanh các vấn đề như quan hệ của Mỹ với châu Âu và quan hệ của Mỹ với NATO, Iran... Rất ít khi 2 ứng viên nhắc đến quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc.
HỮU DƯƠNG (tổng hợp theo Bloomberg, Foreign Policy)
* Mời bạn đọc vào chuyên mục Quốc tế xem các tin, bài liên quan.
Xem tiếp...
