Một hôm có một người đến gặp Socrates và nói:
- Ông có biết tôi vừa nghe người ta nói gì về bạn ông không?
- Đợi chút, Socrates trả lời. Trước khi anh định nói cho tôi, tôi sẽ kiểm tra anh bằng một phép thử của ba cái sàng.
- Ba cái sàng?
- Trước khi nói cái gì đó về người khác rất nên sàng lọc điều anh định nói. Cái sàng thứ nhất là sàng của sự thật. Anh đã kiểm tra điều anh sẽ nói cho tôi là đúng sự thật chưa?
- Chưa, tôi mới chỉ nghe nói ...
- Rất tốt. Vậy là anh không biết nó có đúng hay không. Bây giờ ta hãy tiếp tục với cái sàng thứ hai, đó là sự tử tế. Điều anh định nói cho tôi có phải điều tốt về người bạn của tôi không?
- Ồ không, mà là ngược lại!
- Vậy là anh muốn nói những điều xấu về bạn tôi và anh thậm chí không biết chúng có đúng sự thật hay không. Có thể anh vẫn qua được cuộc kiểm tra này, vẫn còn cái sàng thứ ba là cái sàng lợi ích. Liệu điều anh định nói có giúp tôi biết được người bạn đó đã làm gì không?
- Không hẳn.
- Vậy là, Socrates kết luận, điều anh định nói cho tôi vừa không đúng sự thật, vừa không tốt, và lại chẳng có ích gì. Vậy tại sao anh lại muốn nói cho tôi?
- Ông có biết tôi vừa nghe người ta nói gì về bạn ông không?
- Đợi chút, Socrates trả lời. Trước khi anh định nói cho tôi, tôi sẽ kiểm tra anh bằng một phép thử của ba cái sàng.
- Ba cái sàng?
- Trước khi nói cái gì đó về người khác rất nên sàng lọc điều anh định nói. Cái sàng thứ nhất là sàng của sự thật. Anh đã kiểm tra điều anh sẽ nói cho tôi là đúng sự thật chưa?
- Chưa, tôi mới chỉ nghe nói ...
- Rất tốt. Vậy là anh không biết nó có đúng hay không. Bây giờ ta hãy tiếp tục với cái sàng thứ hai, đó là sự tử tế. Điều anh định nói cho tôi có phải điều tốt về người bạn của tôi không?
- Ồ không, mà là ngược lại!
- Vậy là anh muốn nói những điều xấu về bạn tôi và anh thậm chí không biết chúng có đúng sự thật hay không. Có thể anh vẫn qua được cuộc kiểm tra này, vẫn còn cái sàng thứ ba là cái sàng lợi ích. Liệu điều anh định nói có giúp tôi biết được người bạn đó đã làm gì không?
- Không hẳn.
- Vậy là, Socrates kết luận, điều anh định nói cho tôi vừa không đúng sự thật, vừa không tốt, và lại chẳng có ích gì. Vậy tại sao anh lại muốn nói cho tôi?
