Những người hành hương tại Mecca cho biết cái nóng như ác mộng khiến họ nhanh chóng kiệt sức, trong khi khả năng tiếp cận dịch vụ khẩn cấp lại hạn chế.
Sau nhiều năm không xin được thị thực, Yasser cuối cùng quyết định ông không còn lựa chọn nào khác ngoài việc thực hiện cuộc hành hương tới thánh địa Mecca, Arab Saudi bằng con đường bất hợp pháp, hành động mà giờ đây ông rất hối hận.
Mặc dù vẫn sống sót sau những nghi lễ mệt mỏi diễn ra giữa thời tiết nắng nóng cực độ, Yasser đã không gặp vợ mình kể từ hôm 16/6 và lo ngại rằng bà là một trong hơn 1.000 trường hợp tử vong khi tham gia mùa hành hương năm nay tại Mecca. Phần lớn họ là những người Ai Cập chưa đăng ký với chính quyền sở tại như ông.
Người phụ nữ dùng chiếc quạt chạy pin để làm mát cho một người đàn ông ngã quỵ vì nắng nóng trong nghi lễ ném đá quỷ dữ tại thung lũng Mina, cách Mecca khoảng 8 km, ngày 16/6. Ảnh: AFP
"Tôi đã tìm kiếm từng bệnh viện ở Mecca. Bà ấy không ở đó", kỹ sư nghỉ hưu 60 tuổi nói với AFP hôm 21/6 qua điện thoại từ phòng khách sạn. "Tôi không muốn tin bà ấy đã chết. Bởi nếu bà ấy chết, đó sẽ là dấu chấm hết cho cuộc đời bà ấy và cả của tôi nữa".
Theo thống kê từ AFP, công dân Ai Cập chiếm hơn 50% số ca tử vong trong lễ hành hương hajj năm nay, tương đương 658 trong hơn 1.000 trường hợp được ghi nhận tính đến ngày 21/6.
Một nhà ngoại giao Arab cho hay 630 trong 658 người Ai Cập thiệt mạng chưa đăng ký với giới chức Arab Saudi, đồng nghĩa họ không thể tiếp cận các tiện nghi giúp cuộc hành hương trở nên dễ chịu hơn, như lều có điều hòa giúp chống nóng khi nhiệt độ tăng vọt lên tới 51,8 độ C.
Một quan chức cấp cao Arab Saudi xác nhận 577 người chết trong hai ngày cao điểm của lễ hajj là 15 và 16/6, khi người hành hương tập trung hàng giờ để cầu nguyện dưới cái nắng thiêu đốt ở núi Arafat và tham gia lễ ném đá quỷ dữ ở Mina.
Ông nhấn mạnh số người tử vong cao trong đợt hành hương không phải vì nước này quản lý kém, mà do nhiều tín đồ không giấy phép đã đánh giá sai mức độ rủi ro.
Hajj là một trong 5 trụ cột của đạo Hồi và tất cả người Hồi giáo đều phải hoàn thành một lần trước khi chết. Arab Saudi cho hay đợt hành hương năm nay có 1,8 triệu người tham gia, bằng năm ngoái, trong đó 1,6 triệu là người ngoại quốc.
Thị thực hành hương được phân bổ tới từng quốc gia theo hệ thống hạn ngạch và phân phối cho tín đồ bằng hình thức lựa chọn ngẫu nhiên. Chi phí hành hương theo diện chính thức đắt đỏ, khiến nhiều người liều lĩnh tới Mecca mà không xin giấy phép, bất chấp nguy cơ bị bắt và trục xuất.
Yasser đã nhận ra những rắc rối vì hành hương trái phép ngay sau khi ông đến Arab Saudi hồi tháng 5.
Ngay trước khi nghi lễ hajj bắt đầu cách đây một tuần, nhiều cửa hàng và nhà hàng đã từ chối phục vụ những du khách không xuất trình được giấy phép hợp lệ.
Sau những ngày dài đi bộ và cầu nguyện dưới ánh mặt trời chói chang, Yasser không thể sử dụng dịch vụ xe buýt công, phương tiện di chuyển duy nhất quanh các thánh địa, nếu không trả những khoản "phí ngầm" cắt cổ.
Kiệt sức vì nắng nóng, Yasser tìm đến một bệnh viện ở Mina để cầu xin giúp đỡ, nhưng tiếp tục bị từ chối vì không có giấy phép. Tồi tệ hơn, Yasser và vợ, bà Safaa, lạc mất nhau trong đám đông khi tham gia nghi lễ ném đá quỷ dữ ở Mina.
Kể từ đó, Yasser đã nhiều lần hoãn chuyến bay hồi hương với hy vọng vợ sẽ trở về. "Tôi sẽ hoãn cho đến khi tìm được bà ấy", ông nói.
Những người hành hương Ai Cập chưa đăng ký khác mà AFP phỏng vấn trong tuần qua cũng mô tả nỗi khó khăn tương tự. Họ kể về những cảnh tượng khủng khiếp dọc theo tuyến đường hành hương khi nhiệt độ tăng cao.
"Có rất nhiều xác người trên mặt đất" ở Arafat, Mina và trên đường tới Mecca, Mohammed, 31 tuổi, người Ai Cập sống ở Arab Saudi, cho biết. Anh tham gia lễ hajj năm nay cùng người mẹ 56 tuổi. "Tôi nhìn thấy mọi người đột nhiên đổ sập xuống và chết vì kiệt sức", anh kể.
Một phụ nữ Ai Cập sống ở thủ đô Riyadh, Arab Saudi, người có mẹ qua đời trên đường hành hương, nói rằng cô không thể gọi xe cứu thương cho mẹ mình.
Xe cấp cứu chỉ đến sau khi mẹ cô qua đời, đưa thi thể đi đâu không rõ. "Đến nay, anh em họ của tôi ở Mecca vẫn tìm kiếm thi thể của mẹ", cô nói. "Chẳng lẽ chúng tôi không có quyền nhìn mặt mẹ lần cuối trước khi chôn cất ư?".
Một người hành hương Hồi giáo vẩy nước ra xung quanh để làm mát trong lúc tham gia nghi lễ ném đá quỷ dữ ở Mina, Arab Saudi, hôm 18/6. Ảnh: AFP
Ngay cả một số người hành hương đã đăng ký cũng gặp khó khăn trong việc tiếp cận các dịch vụ khẩn cấp, theo Mustafa, người mất cả cha mẹ trong lễ hajj năm nay. Cha mẹ anh đã qua đời sau khi bị tách khỏi những người thân trẻ tuổi hơn trong gia đình giữa đám đông hỗn loạn.
"Chúng tôi biết họ rất mệt", Mustafa cho hay. "Họ phải đi bộ quãng đường rất dài mà không thể tìm thấy nước. Trời thì quá nóng".
Anh đã mong được chào đón cha mẹ về nhà khi họ hoàn thành cuộc hành hương, nhưng giờ đây, niềm an ủi duy nhất của Mustafa là họ đã được chôn tại thánh địa Mecca.
"Tất nhiên, chúng tôi tin vào những gì Thượng đế đã định đoạt cho họ, nhưng cả Ai Cập đều đau buồn", anh nói, đề cập đến hơn 650 người dân nước này thiệt mạng. "Chúng tôi sẽ không bao giờ được gặp lại họ nữa".
Vũ Hoàng (Theo AFP)
Xem tiếp...
Sau nhiều năm không xin được thị thực, Yasser cuối cùng quyết định ông không còn lựa chọn nào khác ngoài việc thực hiện cuộc hành hương tới thánh địa Mecca, Arab Saudi bằng con đường bất hợp pháp, hành động mà giờ đây ông rất hối hận.
Mặc dù vẫn sống sót sau những nghi lễ mệt mỏi diễn ra giữa thời tiết nắng nóng cực độ, Yasser đã không gặp vợ mình kể từ hôm 16/6 và lo ngại rằng bà là một trong hơn 1.000 trường hợp tử vong khi tham gia mùa hành hương năm nay tại Mecca. Phần lớn họ là những người Ai Cập chưa đăng ký với chính quyền sở tại như ông.
Người phụ nữ dùng chiếc quạt chạy pin để làm mát cho một người đàn ông ngã quỵ vì nắng nóng trong nghi lễ ném đá quỷ dữ tại thung lũng Mina, cách Mecca khoảng 8 km, ngày 16/6. Ảnh: AFP
"Tôi đã tìm kiếm từng bệnh viện ở Mecca. Bà ấy không ở đó", kỹ sư nghỉ hưu 60 tuổi nói với AFP hôm 21/6 qua điện thoại từ phòng khách sạn. "Tôi không muốn tin bà ấy đã chết. Bởi nếu bà ấy chết, đó sẽ là dấu chấm hết cho cuộc đời bà ấy và cả của tôi nữa".
Theo thống kê từ AFP, công dân Ai Cập chiếm hơn 50% số ca tử vong trong lễ hành hương hajj năm nay, tương đương 658 trong hơn 1.000 trường hợp được ghi nhận tính đến ngày 21/6.
Một nhà ngoại giao Arab cho hay 630 trong 658 người Ai Cập thiệt mạng chưa đăng ký với giới chức Arab Saudi, đồng nghĩa họ không thể tiếp cận các tiện nghi giúp cuộc hành hương trở nên dễ chịu hơn, như lều có điều hòa giúp chống nóng khi nhiệt độ tăng vọt lên tới 51,8 độ C.
Một quan chức cấp cao Arab Saudi xác nhận 577 người chết trong hai ngày cao điểm của lễ hajj là 15 và 16/6, khi người hành hương tập trung hàng giờ để cầu nguyện dưới cái nắng thiêu đốt ở núi Arafat và tham gia lễ ném đá quỷ dữ ở Mina.
Ông nhấn mạnh số người tử vong cao trong đợt hành hương không phải vì nước này quản lý kém, mà do nhiều tín đồ không giấy phép đã đánh giá sai mức độ rủi ro.
Hajj là một trong 5 trụ cột của đạo Hồi và tất cả người Hồi giáo đều phải hoàn thành một lần trước khi chết. Arab Saudi cho hay đợt hành hương năm nay có 1,8 triệu người tham gia, bằng năm ngoái, trong đó 1,6 triệu là người ngoại quốc.
Thị thực hành hương được phân bổ tới từng quốc gia theo hệ thống hạn ngạch và phân phối cho tín đồ bằng hình thức lựa chọn ngẫu nhiên. Chi phí hành hương theo diện chính thức đắt đỏ, khiến nhiều người liều lĩnh tới Mecca mà không xin giấy phép, bất chấp nguy cơ bị bắt và trục xuất.
Yasser đã nhận ra những rắc rối vì hành hương trái phép ngay sau khi ông đến Arab Saudi hồi tháng 5.
Ngay trước khi nghi lễ hajj bắt đầu cách đây một tuần, nhiều cửa hàng và nhà hàng đã từ chối phục vụ những du khách không xuất trình được giấy phép hợp lệ.
Sau những ngày dài đi bộ và cầu nguyện dưới ánh mặt trời chói chang, Yasser không thể sử dụng dịch vụ xe buýt công, phương tiện di chuyển duy nhất quanh các thánh địa, nếu không trả những khoản "phí ngầm" cắt cổ.
Kiệt sức vì nắng nóng, Yasser tìm đến một bệnh viện ở Mina để cầu xin giúp đỡ, nhưng tiếp tục bị từ chối vì không có giấy phép. Tồi tệ hơn, Yasser và vợ, bà Safaa, lạc mất nhau trong đám đông khi tham gia nghi lễ ném đá quỷ dữ ở Mina.
Kể từ đó, Yasser đã nhiều lần hoãn chuyến bay hồi hương với hy vọng vợ sẽ trở về. "Tôi sẽ hoãn cho đến khi tìm được bà ấy", ông nói.
Những người hành hương Ai Cập chưa đăng ký khác mà AFP phỏng vấn trong tuần qua cũng mô tả nỗi khó khăn tương tự. Họ kể về những cảnh tượng khủng khiếp dọc theo tuyến đường hành hương khi nhiệt độ tăng cao.
"Có rất nhiều xác người trên mặt đất" ở Arafat, Mina và trên đường tới Mecca, Mohammed, 31 tuổi, người Ai Cập sống ở Arab Saudi, cho biết. Anh tham gia lễ hajj năm nay cùng người mẹ 56 tuổi. "Tôi nhìn thấy mọi người đột nhiên đổ sập xuống và chết vì kiệt sức", anh kể.
Một phụ nữ Ai Cập sống ở thủ đô Riyadh, Arab Saudi, người có mẹ qua đời trên đường hành hương, nói rằng cô không thể gọi xe cứu thương cho mẹ mình.
Xe cấp cứu chỉ đến sau khi mẹ cô qua đời, đưa thi thể đi đâu không rõ. "Đến nay, anh em họ của tôi ở Mecca vẫn tìm kiếm thi thể của mẹ", cô nói. "Chẳng lẽ chúng tôi không có quyền nhìn mặt mẹ lần cuối trước khi chôn cất ư?".
Một người hành hương Hồi giáo vẩy nước ra xung quanh để làm mát trong lúc tham gia nghi lễ ném đá quỷ dữ ở Mina, Arab Saudi, hôm 18/6. Ảnh: AFP
Ngay cả một số người hành hương đã đăng ký cũng gặp khó khăn trong việc tiếp cận các dịch vụ khẩn cấp, theo Mustafa, người mất cả cha mẹ trong lễ hajj năm nay. Cha mẹ anh đã qua đời sau khi bị tách khỏi những người thân trẻ tuổi hơn trong gia đình giữa đám đông hỗn loạn.
"Chúng tôi biết họ rất mệt", Mustafa cho hay. "Họ phải đi bộ quãng đường rất dài mà không thể tìm thấy nước. Trời thì quá nóng".
Anh đã mong được chào đón cha mẹ về nhà khi họ hoàn thành cuộc hành hương, nhưng giờ đây, niềm an ủi duy nhất của Mustafa là họ đã được chôn tại thánh địa Mecca.
"Tất nhiên, chúng tôi tin vào những gì Thượng đế đã định đoạt cho họ, nhưng cả Ai Cập đều đau buồn", anh nói, đề cập đến hơn 650 người dân nước này thiệt mạng. "Chúng tôi sẽ không bao giờ được gặp lại họ nữa".
Vũ Hoàng (Theo AFP)
Xem tiếp...
